ေငြေၾကးတည္ျငိမ္ဖို႔

ျမန္မာက်ပ္ေငြတည္ျငိမ္ဖို႔ အားလံုးမွာ တာဝန္ရွိပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ မူဝါဒ ခ်မွတ္သူမ်ားမွာ တာဝန္ အရွိဆံုးျဖစ္ပါတယ္။
ပထမဆံုးအေနနဲ႔ ေမးမဲ့ ေမးခြန္းက သင္ ေငြရွာသူလား။ ေဒၚလာျဖဳန္းသူလား။
ေငြရွာသူေတြမ်ားလာရင္ ေဒၚလာေစ်းက်မယ္။
ေငြျဖဳန္းတဲ့သူေတြက က်ပ္ေငြကိုင္ၿပီး ေဒၚလာျဖဳန္းေနၾကတာပါ။ ဒီလူေတြမ်ားေနရင္ ေဒၚလာေစ်းတက္ေနပါလိမ့္မယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေငြရွာႏိုင္တဲ့သူေတြ မ်ားေအာင္ အစိုးရက မူဝါဒခ်မွတ္ လမ္းညႊန္ႀကီးၾကပ္ရမယ္။ စနစ္တက်မေလလြင့္ေအာင္ တိုက္တြန္းေစ့ေဆာ္ရမယ္။ လူတိုင္းမွန္မွန္ကန္ကန္ ေငြရွာဖို႔ရယ္ ေဒၚလာမျဖဳန္းဖို႔ရယ္ ႀကိဳးစားရမယ္။ အဓိကအေၾကာင္းအရင္းက ေဒၚလာရွာႏိုင္ႏူန္းနဲ႔ သံုးလိုအားမမွ်လို႔ျဖစ္ရတာပါ။ ဝင္ေငြ၊ ထြက္ေငြမမွ်လို႔ပါ။ ရွာတာနည္းၿပီး သံုးတာျဖဳန္းတာမ်ားေနျခင္းက မူလအရင္းအျမစ္ပါ။ အဓိက တရားခံပါ။ တရားခံ ေလးဦးရွိပါတယ္။
၁။ ႏိုင္ငံေတာ္အဆင့္
၂။ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားအဆင့္
၃။ ျပည္သူမ်ားအဆင့္တို႔ပဲျဖစ္ပါတယ္။
၄။ ျပည္ပလုပ္ငန္းမ်ားပဲျဖစ္ပါတယ္။
ေျဖရွင္းရင္ေတာ့ နံပါတ္စဥ္တစ္နဲ႔သံုးအထိပဲ အဓိကေျဖရွင္းေပးက်ရမွာပါ။ ၿပိဳင္ဆိုင္မွဳမ်ားတဲ့ ေခတ္မွာ အ သူ ခံရမွာပါ။ သိလ်င္ေဖၚစား။ မသိသူခံသြားရမွာပါ။

၁။ႏိုင္ငံေတာ္အဆင့္
ျပည္သူေတြက ေဒၚလာေစ်းတက္လို႔ ေစ်းႏွဴန္းတက္ေကာက္ခံလာတဲ့အခါတိုင္း စားရိတ္စကေထာင္းၿပီး ေစ်းဆြဲတင္လို႔ ေငြေဖါင္းပြရတဲ့အတြက္ အေျခခံစားကုန္ေတြတက္တက္လာတိုင္း ဗဟိုဘဏ္ကို အားကိုးအားထားၿပီး ေငြေၾကးေစ်းကြက္ကို ဝင္ေရာက္ထိန္းခ်ဳပ္ေစကာ ေငြေျကးျပန္က်ေစခ်င္တဲ့အခိုက္အတန္႔ ျပည္ပေငြေရးေၾကးေရးအဖြဲ႔အစည္းေတြကလည္း ေစ်းကြက္ဝယ္လိုအားအတိုင္းရွိေစခ်င္ၿပီး ဝင္ေရာက္စြတ္ဖက္တာကို မႏွစ္ျမိဳ႔လို႔ ဗဟိုဘဏ္မွာလည္း ေငြေစ်းက်တိုင္း အက်ပ္အတည္းနဲ႔ေတြ႔ေနရပါတယ္။ ျပည္သူေတြ စိတ္တိုင္းက် ေစ်းကြက္ထဲဝင္ၿပီးဝင္ေရာက္စြက္ဖက္ခဲ့ရင္ ျပည္ပက ဖိအားကိုခံရမွာျဖစ္ျပီး မေဆာင္႐ြက္ခဲ့ျပန္ရင္လည္း လူထုယံုျကည္မွဳက်ဆင္းလာမွာျဖစ္ပါတယ္။ အမွန္တကယ္ေတာ့ ေစ်းကြက္ကိုပိုင္ပိုင္ႏိုင္ႏိုင္ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္ဖို႔ အင္နဲ႔အားနဲ႔ေဆာင္႐ြက္ဖို႔ဆိုတာလည္း မလြယ္လွတဲ့အေျခအေနျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာ ေႁမြပူရာကင္းေမွာင့္ဆိုသလို က်ပ္ေငြကို ေဒၚလာအျဖစ္ေျပာင္းလည္း သိမ္းစည္းထားတဲ့ဓေလ့တရပ္ေပၚေပါက္လာတဲ့အတြက္ ေငြေစ်းလိုအပ္ခ်က္ တေန႔တျခားမ်ားျပားလာၿပီး ေစ်းကလည္းတေန႔တျခား က်ဆင္းလာတာကိုေတြ႔ရပါတယ္။
ျမန္မာေငြေျကးက်ဆင္းျခင္းဟာ စနစ္တက် အစီအစဥ္က်က်ေဆာင္႐ြက္ထားျခင္းမရွိတဲ့အတြက္ အက်ိဳးေက်းဇူးထက္ မေကာင္းက်ိဳးေတြကိုသာ လူထုအေနနဲ႔ ခါးစည္းခံေနျကရပါတယ္။ တရုတ္ ေငြေစ်းက်တဲ့အတြက္ တရုတ္ျဖစ္ပစၥည္းမ်ား ျပည္ပႏိုင္ငံမ်ားမွာ ေစ်းေပါေပါနဲ႔ ဝင္ေရာက္ေနရာယူပါတယ္။ ဒါတရုတ္ျပည္ျဖစ္ပါတယ္။ ေငြေစ်းက်ရင္ ျမန္မာေငြေစ်းခ်ိဳရင္ ျမန္မာျပည္ျဖစ္ ပစၥည္းေတြ ျပည္ပေစ်းကြက္ထဲ သက္သက္သာသာနဲ႔ ဝင္ေရာက္ႏိုင္တယ္လို႔ သီအိုရီအရဆိုေပမဲ့ လက္ေတြ႔မွာ ျပည္တြင္းျဖစ္ မယ္မယ္ရရမထြက္ရွိတဲ့အတြက္ မစံစားရဘဲ ခံစားေနရပါတယ္။ ေငြေစ်းက်ဆင္းမွဳက ႏိုင္ငံေတာ္တင္ရွိတဲ့ ေခ်းေငြေတြရဲ႔ဝန္ထုတ္ဝန္ပိုးေတြကို ပိုမိုေလးလံေစၿပီး ႏိုင္ငံသားမ်ားရဲ႔ ပိုင္ဆိုင္မွဳ႕ကို ယုတ္ေလ်ာ့ေစပါတယ္။ တာဝန္ရွိတဲ့သူေတြ အေနနဲ႔
(၁-က) ခိုင္မာတဲ့ ေငြေျကးမူဝါဒေတြနဲ႔အတူ (၁-ခ) အသံုးစားရိတ္မူဝါဒကို မွန္ကန္စြာ ခ်မွတ္က်င့္သံုး အေကာင္အထည္ေဖၚေဆာင္႐ြက္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ေျပာင္းလဲမွဳကို ရဲရဲရင့္ရင့္ စနစ္တက်အကြက္ခ်ေဆာင္႐ြက္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ေကာင္းမယ္ထင္ရင္ ျပည္ပက ဖိအားေတြကိုလည္းေၾကာက္စရာမလိုဘူး။ ရင္ဆိုင္ရဲရမွာျဖစ္ပါတယ္။
(က) အခြန္ေတြေကာက္ရပါမယ္။ တခုက က်ေနာ္တို႔နဲ႔ အခြန္က သိပ္ၿပီး အသားမက်ပါဘူး။ အခြန္နဲ႔ေဝးပါတယ္။ (ခ) အတိုးႏွဴန္း (ဂ) ျပည္သူေတြမသံုးႏိုင္ရင္ အစိုးရသံုးရမယ္။ သံုးခ်င္လာေအာင္ ႏိွဳဆြရမယ္။
(ဃ) ေငြေၾကးပမာဏအတိုင္းအတာတစ္ခုအထိရိုက္ထုတ္ရမယ္။ က်ေနာ္တို႔ ေဆးခါးေသာက္ရမယ္။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို အမ်ားအက်ိဳးအတြက္ ရဲရဲဝံ့ဝ့ံလုပ္ၾကရမယ္။ ဦးေနဝင္းလို လက္ရွိ မိုဒီလည္းလုပ္ေနတယ္။ သူလည္းေဆးခါ:ျကီးတိုက္လိုက္တယ္။ အက်ိဳးဆက္ကိုေတာ့ဆက္လက္ေစာင္ကၾကည့္ရမယ္။

၂။ ႏိုင္ငံေတာ္အေနနဲ႔ ျပည္ပပို႔ဖို႔ ကုန္ထုတ္လုပ္မွဳ တိုးတက္ဖို႔လုပ္ေဆာင္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ကုန္ထုတ္လုပ္မွဳသို႔ ဝန္ေဆာင္မွဳလုပ္ငန္းမ်ားဟာ ျပည္ပႏိုင္ငံမ်ားနဲ႔ရင္ဆိုင္ရမွာမို႔ လုပ္ငန္းမ်ားကို စနစ္တက်ေ႐ြးခ်ယ္ၿပီး ေျမေတာင္ေျမာက္ေပးၾကရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အေျခခံအေဆာက္အဦးမ်ားကို အထူးသျဖင့္ စြမ္းအင္ႏွင့္ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး ဂဏၰမ်ားကိုအေရးေပး ရင္းႏွီးျမပ္ႏံွေပးဖို႔လိုပါတယ္။ Marketing the Nation နဲ႔ Porter Diamond Model ကိုေလ့လာၾကရမွာျဖစ္ပါတယ္။ လိုအပ္ရင္ ႏူကလီးယားဓါတ္ေပါင္းဖိုမ်ားပါ ေဆာက္လုပ္ေစခ်င္ပါတယ္။

၃။ ဇိမ္ခံပစၥည္းေတြ ေစ်းတက္တာ ျပသနာမရွိေပမဲ့ အေျခခံစားကုန္ေတြကေတာ့ ရင္ဗေလာင္ဆူေစတာ အမွန္ပါပဲ။ ျပည္တြင္းစားသံုးမွဳ႔ဖူလံုေအာင္ ျပည္တြင္း အာဟာရျပည့္ျပည့္ဝဝ စားသံုးႏိုင္ေအာင္ မူဝါဒခ်မွတ္ က်င့္သံုးဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ အခု ရွိတဲ့ ရတဲ့ပိုက္ဆံနဲ႔ ဗိုက္ျပည့္ေအာင္ စားေသာက္ေနျကရပါတယ္။ အာဟာရျပည့္ဝေအာင္ စားေသာက္ႏိုင္မွသာ ကိုယ္ခႏၱာ သန္စြမ္္းျပီး ဥာဏ္ရည္ဖြံျဖိဳး လာမွာျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ အသားမစားႏိုင္ေတာ့ပါဘူး။ အရပ္ပုၿပီး ညွပ္လာၾကပါၿပီ။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က ယူႏြတ္ကို က်ေနာ္တို႔ အတုယူသင့္ ေဆာက္႐ြက္သင့္ပါတယ္။

လုပ္ငန္းမ်ားအေနနဲ႔ စားသံုးသူမ်ား စိတ္ခ်ယံုၾကည္ၿပီး စားသံုးသူအေလးထားေသာ က်င့္ဝတ္ညီလုပ္ငန္းမ်ားျဖစ္ေပၚလာေရးနဲ႔ ျပည္ပေစ်းကြက္အထိေရာက္ရွိေအာင္ ထိုးေဖါက္ႏိုင္ဖို႔ ႀကိဳးစားအားထုတ္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္ပမွနည္းပညာမ်ားကို ရယူဖို႔ႀကိဳးစားရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္ပကုမၸဏီမ်ားနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ၾကရမွာျဖစ္ပါတယ္။

ျပည္သူတစ္ဦးခ်င္းအေနနဲ႔
(၃-က) ျမန္မာေငြကိုင္ၿပီး ေဒၚလာျဖဳန္းေနတာေတြေလ်ာ့ေအာင္ ပညာေပးရမယ္။ (၃-ခ) ေဒၚလာရေအာင္  မွန္မွန္ကန္ကန္ ႀကိဳးပမ္းၾကရမယ္။ တစ္ဦးခ်င္း တစ္ေယာက္ခ်င္းအေနနဲ႔ (၃-ဂ) ျပည္တြင္းျဖစ္ေတြကို ဦးစားေပး ေ႐ြးခ်ယ္ဝယ္ယူဖို႔တိုက္တြန္းခ်င္ပါတယ္။ ျပည္တြင္းျဖစ္ဝယ္ရင္ ျပည္တြင္းမွာ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းမ်ားျဖစ္ေပၚလာမွာျဖစ္ၿပီး တဦးခ်င္းဝင္ေငြတိုးလာမွာျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္တြင္းျဖစ္မ်ားဝယ္ယူျခင္းအားျဖင့္ ျပည္တြင္းလုပ္ငန္းမ်ားဖြံျဖိဳးတိုးတက္လာျပီး ျပည္တြင္းထုတ္လုပ္မွဳပမာဏျမင့္မားလာမွာျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္တြင္းျဖစ္မရွိပါက ႏိုင္ငံျခားျဖစ္ ပစၥည္းေတြ (အေရးမႀကီးတဲ့ ကုန္စည္ သို႔ ကုန္ထုတ္လုပ္မွဳနဲ႔ ဝန္ေဆာင္မွဳ႔ေတြကို တိုက္ရိုက္အက်ိဳးမျဖစ္ထြန္းေစတဲ့ အရာေတြကို) ေလ်ာ့သံုးရမယ္။ ဥပမာ။။ ဇိမ္ခံကားနဲ႔ လုပ္ငန္းသံုးကားဝယ္ယူရာကို ေလ့လာရင္ ဇိမ္ခံကားအေနနဲ႔ ကုန္ထုတ္လုပ္မွဳ႔အတြက္ တိုက္ရိုက္အေထာက္အကူမျပဳႏိုင္ပါဘူး။ (အကယ္၍ ဟိုတယ္အတြက္ ဧည့္သည္ေတြအတြက္ဆိုရင္တမ်ိဳး) က်ေနာ္တို႔ ေနစဥ္အသံုးျပဳေနေသာ ပစၥည္းအမ်ားစုဟာ ျပည္တြင္းျဖစ္ မဟုတ္ၾကပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔တေတြဟာ ျမန္မာက်ပ္ေငြကိုင္ၿပီး ေဒၚလာျဖဳန္းေနသူမ်ားသာျဖစ္ပါတယ္။ ေဒၚလာရွာႏိုင္သူမ်ားျပီး ေဒၚလာျဖဳန္းသူနည္းလာေလေလ ေငြေစ်းက်ဆင္းေလေလျဖစ္မွာပါ။
ဒီလိုဟန္ခ်က္ညီညီေဆာင္႐ြက္မွသာ

ေစ်းက်ေစခ်င္ရင္

၁။ ေငြေစ်းတည္ျငိမ္ဖို႔ အားလံုးမွာ တာဝန္ရွိတယ္။
ျပည္သူေတြက ေဒၚလာေစ်းတက္လို႔ ေငြေၾကးေျပာင္းေကာက္ခံလာတဲ့အတြက္ ေစ်းႏဴန္းဆြဲတင္လို႔ ေငြေဖါင္းပြရတဲ့အတြက္ အေျခခံစားကုန္ေတြတက္တက္လာတိုင္း ဗဟိုဘဏ္ကို အားကိုးအားထာီၿပီး ေငြ ေၾကးေစ်းကြက္ကို ဝင္ေရာက္ထိန္းခ်ဳပ္ေစကာ ေငြကၾကးျပန္က်ေစျခင္ခ်င္တဲ့အခိုက္အတန္႔ ျပည္ပေငြေရးေၾကးေရးအဖြဲ႔အစည္းေတြကလည္း ေစ်းကြက္ဝယ္လိုအားအတိုင္းရွိေစခ်င္ၿပီး ဝင္ေရာက္စြတ္ဖက္တာကို မႏွစိၿမိဳ႔လို႔ ဗဟိုဘဏ္မွာလည္း ေငြေစ်းက်တိုင္း အက်ပ္အတည္းနဲ႔ေတြ႔ေနရပါတယ္။ ျပည္သူေတြ စိတ္တိုင္းက် ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္ခဲ့ရင္ ျပည္ပက ဖိအားကိုခံရမွာျဖစ္ီၿပီး မေဆာင္   ႐ြက္ခဲ့ျပန္ရင္လည္း လူထုယံု.  ျကည္မွဳက်ဆင္းလာမွာျဖစ္ပါတယ္။ အမွန္တကယ္ေတာ့ ပိုင္ပိုင္ႏိုင္ႏိုင္ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္ဖို႔ အင္နဲ႔အားနဲ႔ေဆာင္   ႐ြက္ဖို႔လည္း မစြမ္းသာတဲ့အေျခအေန ဆိုက္ေရာက္ေနပါတယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာ ေႁမြပူရာကင္းေမွာင့္ဆိုသလို က်ပ္ေငြကို ေဒၚလာအျဖစ္ေျပာင္းလည္း သိမ္းစည္းထားတဲ့ဓေလ့တရပ္ေပၚေပါက္လာတဲ့အတြက္ ေငြေစ်းလိုအပ္ခ်က္တေန႔တျခားမ်ားျပားလာ.  ၿပီး ေစ်းကလည္းတေန႔တျခား က်ဆင္းလာတာကိုေတြ႔ရပါတယ္။
ျမန္မာေငြကၾကးက်ဆင္းျခင္းဟာ စနစ္တက် အစီအစဥ္က်က်ေဆာငြ႐ြက္ထားျခင္းမရွိတဲ့အတြက္ အက်ိဳးေက်းဇူးထက္ မေကာင္းက်ိဳးေတြကိုသာ လူထုအေနနဲ႔ ခါးစည္းခံ    ျကရမွာျဖစ္ပါတယ္။ တရုတ္ ေငြေစ်းက်တဲ့အတြက္ တရုတ္ျဖစ္ပစၥည္းမ်ား ျပာ္ပႏိုင္ငံမ်ားမွာ ေစ်းေပါေပါနဲ႔ ဝင္ေရာက္ ေနရာယကၾကပါတယ္။ ဒါတရုတ္ျပည္ျဖစ္ပါတယ္။ ေငြေစ်းက်ရင္ ျမန္မာေငြေစ်းခ်ိဳရင္ ျမန္မာျပည္ျဖစ္ ပစၥည္းေတြ ျပည္ပ ေစ်းကြက္ထဲ သက္သက္သာသာနဲ႔ ဝင္ေရာက္ႏိုင္တယ္လို႔ သီအိုရီအရဆိုေပမဲ့ လက္ေတြ႔မွာ ျပည္တြင္းျဖစ္ မယ္မယ္ရရမထြက္ရွိတဲ့အတြက္ မစံစားရဘဲ ခံစားေနရပါတယ္။ ေငြေစ်းက်ဆင္းမွဳက ႏိုင္ငံေတာ္တင္ရွိတဲ့ ေခ်းေငြေတြရဲ႔ဝန္ထုတ္ဝန္ပိုးေတြကို ပိုမိုေလးလံေစ ီၿပီး ႏိုင္ငံသားမ်ားရဲ႔ ပိုင္ဆိုင္မွဳ႕ကို ယုတ္ေလ်ာ့ေစပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ဒီအေရးဟာ အားလံုးနဲ႔ဆိုငီၿပီး လူတိုင္းတာဝန္ရွိပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ တာဝန္ရွိတဲ့သူေတြမွာ တာဝန္ရွိတယ္။
၂။ တာဝန္ရွိတဲ့သူေတြ အေနနဲ႔ ခိုင္မာတဲ့ ေငြေျကးမူဝါဒေတြနဲ႔အတူ အသံုးစားရိတ္မူဝါဒကို မွန္ကန္စြာ က်င့္သံုးရမွာျဖစ္ပါတယ္။
(က) အခြန္ေတြေကာက္ရပါမယ္။ တခုက က်ေနာ္တို႔နဲ႔ အခြန္က သိပ္ၿပီး အသားမက်ပါဘူး။ အခြန္နဲ႔ေဝးပါတယ္။ (ခ) အတိုးႏွဴန္း (ဂ) ျပည္သူေတြမသံုးႏိုင္ရင္ အစိုးရသံုးရမယ္။ သံုးခ်င္လာေအာင္ ႏိွဳဆြရမယ္။
(ဃ) ေငြေၾကးပမာဏအတိုင္းအတာတစ္ခုအထိရိုက္ထုတ္ရမယ္။ က်ေနာ္တို႔ ေဆးခါးေသာက္ရမယ္။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို အမ်ားအက်ိဳးအတြက္ ရဲရဲဝံ့ဝ့ံလုပ္ၾကရမယ္။

၃။ ၿပီးေတာ့ ျမန္မာေငြကိုင္ၿပီး ေဒၚလာျဖဳန္းေနတာေတြေလ်ာ့ေအာင္ ပညာေပးရမယ္။ ေဒၚလာရေအာင္      မွန္မွန္ကန္ကန္ ိႀကိဳးပန္း   ၾကရမယ္။ ကုန္ထုတ္လုပ္မွဳတိုးတက္ဖို႔လုပ္ေဆာင္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ကုန္ထုတ္လုပ္မွဳ႔အတြက္ ျပည္ပႏိုင္ငံမ်ားနဲ႔ရင္ဆိုင္ရမွာမို႔ လုပ္ငန္းမ်ားကို စနစ္တက်ေ႐ြးခ်ယ္ၿပီး ေျမေတာင္ေျမာက္ေပးၾကရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အေျခခံအေဆာက္အဦးမ်ားကို အထူးသျဖင့္ စြမ္းအင္ႏွင့္ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး ဂဏၰမ်ားကိုအေရးေပး ရင္းႏွီးျမပ္ႏံွေပးဖို႔လိုပါတယ္။ Marketing the Nation နဲ႔ Porter Diamond Model ကိုေလ့လာၾကရမွာျဖစ္ပါတယ္။
၄။ဇိမ္ခံပစၥည္းေတြ ေစ်းတက္တာ ျပသနာမရွိေပမဲ့ အေျခခံစားကုန္ေတြကေတာ့ ရင္ဗေလာင္ဆူေစတာ အမွန္ပါပဲ။ ျပည္တြင္းစားသံုးမွဳ႔ဖူလံုေအာင္ ျပည္တြင္း အာဟာရျပည့္ျပည့္ဝဝ စားသံုးႏိုင္ေအာင္ မူဝါဒခ်မွတ္ က်င့္သံုးဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ အခု ရွိတဲ့ပိုက္ဆံနဲ႔ ဗိုက္ျပည့္ေအာင္ စားေသာက္ေနျကရပါတယ္။ အာဟာရျပည့္ဝေအာင္ စားေသာက္ႏိုင္မွသာ ကိုယ္ခႏၱာ သန္စြမ္္းျပီး ဥာဏ္ရည္ဖြံျဖိဳး လာမွာျဖစ္ပါတယ္။
၅။ တစ္ဦးခ်င္း တစ္ေယာက္ခ်င္းအေနနဲ႔ ျပည္တြင္းျဖစ္ေတြကို ဦးစားေပး ေ႐ြးခ်ယ္ဝယ္ယူဖို႔တိုက္တြန္းခ်င္ပါတယ္။ ျပည္တြင္းျဖစ္ဝယ္ရင္ ျပည္တြင္းမွာ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းမ်ားမွာျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္တြင္းျဖစ္မ်ားဝယ္ယူျခင္းအားျဖင့္ ျပည္တြင္းလုပ္ငန္းမ်ားဖြိၿဖိဳးတိုးတက္လီၿပီး ျပည္တြင္းထုတ္လုပ္မွဳပမာဏျမင့္မားလာမွာျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္တြင္းျဖစ္မရွိပါက ႏိုင္ငံျခားျဖစ္ ပစၥည္းေတြ (အေရးမႀကီးတဲ့ ကုန္စည္ သို႔ ကုန္ထုတ္လုပ္မွဳနဲ႔ ဝန္ေဆာင္မွဳ႔ေတြကို တိုက္ရိုက္အက်ိဳးမျဖစ္ထြန္းေစတဲ့ အရာေတြကို) ေလ်ာ့သံုးရမယ္။ ဥပမာ။။ ဇိမ္ခံကားနဲ႔ လုပ္ငန္းသံုးကားဝယ္ယူရာကို ေလ့လာရင္ ဇိမ္ခံကားအေနနဲ႔ ကုန္ထုတ္လုပ္မွဳ႔အတြက္ တိုက္ရိုက္အေထာက္အကူမျပဳႏိုင္ပါဘူး။ (အကယ္၍ ဟိုတယ္အတြက္ ဧည့္သည္ေတြအတြက္ဆိုရင္တမ်ိဳး)
က်ေနာ္တို႔ ေနစဥ္အသံုးျပဳေနေသာ ပစၥည္းအမ်ားစုဟာ ျပည္တြင္းျဖစ္ မဟုတ္ၾကပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔တေတြဟာ ျမန္မာက်ပ္ေငြကိုင္ၿပီး ေဒၚလာျဖဳန္းေနသူမ်ားသာျဖစ္ပါတယ္။ ေဒၚလာရွာႏိုင္သူနည္းၿပီး ေဒၚလာျဖဳန္းသူနည္းလာေလေလ ေငြေစ်းက်ဆင္းေလေလျဖစ္မွာပါ။ 

ေမးခြန္းမ်ား

Exams and Revision student revising
Learning how to perform in examinations is an essential skill. Exams are best thought of as an opportunity to demonstrate what you have learnt about your subject.

To be successful in examinations you need just two things:
knowledge (see revision strategies)
good exam technique
In this section, you will find an abundance of information to help you, including:

revision strategies
strategies to use in different kinds of exam
tips on essay writing in exam conditions
how to cope with exam pressure
how to use past papers

Summative Assessment Methods currently in use include:
= Unseen Examination in controlled conditions (e.g. 3 questions in 3 hours) = ၾကိဳတင္ေပးမသိေသာ ေမးခြန္းမ်ား။
= Seen exam paper in controlled conditions (as above, but you know the question(s) in advance) တင္ၾကိဳသိျပီးသား ေမးခြန္းမ်ား။
= Open Book or Take-Away exam စာအုပ္ဖြင့္ေျဖဆိုႏိုင္ျခင္း။ စာေမးပြဲခန္းမ အျပင္ဖက္တြင္ ေျဖဆိုႏိုင္ျခင္း။
= Multiple Choice Test in controlled conditions (paper-based) ဓမၼဓိဌာန္ေမးခြန္းမ်ား။
= In-class test ေက်ာင္းခန္းအတြင္း စစ္ေဆးျခင္း။
= Essay or Report (e.g. on an individual or group project) အက္ေဆး (သို႕) အစီရင္ခံစာ တင္ျပလြာ
= Portfolio
= Dissertation
= Presentation (may be peer-assessed and/or tutor-assessed)
= Performance (e.g. musical or dramatic) စြမ္းေဆာင္ရည္။
= Oral examination (e.g. foreign language speaking skills) ႏွဳတ္ေမး။
= Attendance သင္တန္းတက္ေရာက္ျခင္း။
= Participation in lectures and/or seminars/online discussion boards, or group work (may be peer-assessed and/or tutor-assessed) ပါ၀င္ေဆြးေႏြးျခင္း။

= Creation of a web page ဖန္တီးျခင္း

Illustrate = ပံုျဖင့္တကြ ရွင္းလင္းေဖၚျပ။
A question which asks you to illustrate usually requires you to explain or clarify your answer to the problem by presenting a figure, picture, diagram, or concrete example. 
Interpret = အျမင္ကို သံုးသပ္ျပပါ။
An interpretation question is similar to one requiring explanation. You are expected to translate, exemplify, solve, or comment upon the subject and usually to give your judgment or reaction to the problem. 
Justify = သက္ေသ၊ သာဓကႏွင့္တကြေျဖပါ။
When you are instructed to justify your answer you must prove or show grounds for decisions. In such an answer, evidence should be presented in convincing form.
List = စာရင္းျပဳစုပါ။
Listing is similar to enumeration. You are expected in such questions to present an itemised series or tabulation. Such answers should always be given in concise form.
Outline = အဓိကအခ်က္မ်ားကို တင္ျပပါ။
An outline answer is organized description. You should give main points and essential supplementary materials, omitting minor details, and present the information in a systematic arrangement or classification.
Review = ျပန္လည္သံုးသပ္ျပပါ။
A review specifies a critical examination. You should analyse and comment briefly in organised sequence upon the major points of the problem.
State = အေသးစိတ္ေျဖဆိုပါ။
In questions which direct you to specify, give, state, or present, you are called upon to express the high points in brief, clear narrative form. Details, and usually illustrations or examples, may be omitted.
Summarise = အက်ဥ္းခ်ဳံျပပါ။
When you are asked to summarise or present a summarisation, you should give in condensed form the main points or facts. All details, illustrations and elaboration are to be omitted.

Describe = ေရးသားေဖၚျပပါ။
In a descriptive answer you should recount, characterize, sketch or relate in narrative form.
Diagram = ပံုဆြဲပါ။
For a question which specifies a diagram you should present a drawing, chart, plan, or graphic representation in your answer. Generally you are expected to label the diagram and in some cases add a brief explanation or description. 
Discuss = ျပည့္ျပည့္စံုစံု အေသးစိတ္ ေဆြးေႏြးပါ။
The term discuss, which appears often in essay questions, directs you to examine, analyse carefully, and present considerations pro and con regarding the problems or items involved. This type of question calls for a complete and entailed answer.
Evaluate = သံုးသပ္ပါ။ အားသာခ်က္၊ အားနည္းခ်က္မ်ားကို
In an evaluation question you are expected to present a careful appraisal of the problem stressing both advantages and limitations. Evaluation implies authoritative and, to a lesser degree, personal appraisal of both contributions and limitations.
Explain = ရွင္းလင္းတင္ျပပါ
In explanatory answers it is imperative that you clarify and interpret the material you present. In such an answer it is best to state the "how or why," reconcile any differences in opinion or experimental results, and, where possible, state causes. The aim is to make plain the conditions which give rise to whatever you are examining.

Compare = ႏိုင္းယွဥ္ပါ။ (အရည္အေသြး၊ စရိုက္လဏၡာ)
Examine qualities, or characteristics, to discover resemblances. "Compare" is usually stated as "compare with": you are to emphasise similarities, although differences may be mentioned. 
Contrast = မတူညီျခင္းကို အေလးထားေျဖပါ။ ကြဲျပားျခင္း။
Stress dissimilarities, differences, or unlikeness of things, qualities, events, or problems.
Criticise = မိမိအျမင္ သံုးသပ္ခ်က္ (မွန္ကန္ျခင္း၊ ေကာင္းမြန္ျခင္း)
Express your judgment or correctness or merit. Discuss the limitations and good points or contributions of the plan or work in question.
Define = အဓိပၺါယ္ဖြင့္ဆိုပါ။ တိတိက်က် ရွင္းရွင္းလင္းလင္း လိုတိုရွင္းေျဖပါ။
Definitions call for concise, clear, authoritative meanings. Details are not required but limitations of the definition should be briefly cited. You must keep in mind the class to which a thing belongs and whatever differentiates the particular object from all others in the class.

ပညာေရး

ပညာေရးဟာ စီးပြားေရးျဖစ္လာတဲ့အခါ က်င့္၀တ္နဲ႔ညီဖို႔ အထူးလိုအပ္လာတယ္။

ဒီပလိုမာလို႔ဆိုတိုင္း အမ်ားထင္တဲ့ ဒီပလိုမာေတြမဟုတ္ၾကတဲ့ နာမည္ခံ၊ အရည္အေသြးမမွီ စာရြက္ေတြျဖစ္လာတက္ၾကတယ္။ ပညာေရးကို စီးပြားျဖစ္ေဆာင္ရြက္လာၾကတဲ့အခါမွာ ဆရာေတြရဲ႔ ၀ါသနာ၊ ေစတနာ၊ အနစ္နာေတြက ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔ မိဘေတြရဲ႔နစ္နာစရာေတြျဖစ္လာၾကရတယ္။ တခ်ိန္က ပညာေရးဟာ စီးပြားေရးမဟုတ္ခဲ့ဘူး။ နာသံုးနာနဲ႔ ျပည့္၀ေနတဲ့ဆရာေတြက ေက်ာင္းသားေတြကို ပုခံုးနဲ႔ထမ္းေခၚခဲ့ၾကတယ္။ ေခတ္ေျပာင္းလာတဲ့အခ်ိန္မွာ ပညာေရးဟာ စီးပြားေရးသမားေတြ အၾကိဳက္လုပ္ကြက္ေတြေဖၚလာၾကတယ္။ ေငြနဲ႔ခုတာေတာင္ အရည္အေသြးေကာင္းေကာင္းမရႏိုင္တဲ့ အေျခအေနေတြျဖစ္လာခဲ့ရတယ္။ အရည္အေသြးစိစစ္ႏိုင္မွ အရည္အေသြးစိတ္ခ်ရမဲ့အခ်ိန္ေတြျဖစ္လာတယ္။ ဥပေဒနဲ႔ မထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္၊ ပညာရွင္ေတြနဲ႔ ပညာေရးေလာကကသူေတြ ေရွ႔တန္းမေရာက္တဲ့အခ်ိန္ကို အခြင့္ေကာင္းယူျပီး ေျခလွမ္းက်ဲက်ဲနဲ႔ ေစ်းကြက္ထဲရဲရဲ ထိုးေဖါက္၀င္ေရာက္လာခဲ့တာကေတာ့ ပညာေရးအမည္ခံ စီးပြားေရးသမားေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။

ေအာင္လက္မွတ္ေတြကို နာမည္အမ်ိဳးမ်ိဳးတပ္ေပးလိုက္တယ္။ ေက်ာင္းသားမ်ားအႏွစ္သက္ဆံုး ေစ်းကြက္တြင္ ဆြဲေဆာင္မွဳ႔ အရွိဆံုး စကားလံုးကို စီးပြားေရးလုပ္စားသူမ်ားႏွင့္ က်င့္ဝတ္မညီေသာ ေစ်းကြက္ေဖၚေဆာင္ေရးသမားမ်ားက ေရြးခ်ယ္အသံုးျပဳၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အရည္အေသြး စဥ္းစားရာတြင္အမည္ထက္ အသိအမွတ္ျပဳ အဖြဲ႔အစည္း၏ ေထာက္ခံခ်က္က အေရးၾကီးလာသလို ဆက္လက္သင္ယူႏိုင္ဖို႔ အေထာက္အကူျဖစ္ႏိုင္တဲ့ ကင္းလြတ္ခြင့္ေတြကိုလည္း ထည့္သြင္းစဥ္းစားေမးျမန္းသင့္ပါတယ္။

ပညာေရဗန္းျပ စီပြားေရးလုပ္စားသူမ်ား အလြဲမသံုးႏိုင္ေစရန္ အေခၚအေ၀ၚမ်ားေနာက္တြင္ အဂၤလန္ႏိုင္ငံတြင္ Ofqual ႏွင့္ SQA အဖြဲ႔မ်ားက အဆင့္မ်ားျဖင့္ သတ္မွတ္ေပးျခင္းျဖင့္ ညိွႏွိဳင္းထားပါသည္။ အေခၚအေဝၚထက္ အသိအမွတ္ျပဳအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၏ အဆင့္မ်ားကို ေလ့လာႏိုင္ရန္ ပူးတြဲတင္လိုက္ပါသည္။ ဥပမာ၊ A Diploma (Level 3) and B Diploma (Level 4) and C Diploma (Level 2) တို႔တြင္ ဒီပလိုမာ B သည္ အျမင့္ဆံုးျဖစ္ပါသည္။ တဖန္ Ofqual ႏွင့္ SQA ႏွစ္ခု၏ ျခားနားခ်က္မ်ားကိုလည္း ေလ့လာႏိုင္ပါသည္။

ေအဘီအီးသည္ပင္လ်င္ Higher Diploma, Advanced Diploma and Graduate Diploma မ်ားအျဖစ္ ေျပာင္းလဲခဲ့ သံုးစြဲခဲ့ေသးသည္။ တခါက Advanced Diploma သည္ ယခု Graduate Diploma ျဖစ္ေနပါသည္။ ယခုအခါတြင္ Graduate Diploma (OfQual Level 6) Higher Diploma (OfQual Level 5) ဟု သံုးႏွဴန္းျခင္းျဖင့္ ဝိေရာဓိမျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ပါ။ LCCI ကေတာ့ အစကတည္းက LCCI (Level 1), LCCI (Level 2 & 3) ျဖစ္တဲ့အတြက္ ရွင္းလင္းလြယ္ကူခဲ့ပါတယ္။

ေၾကျငာေတြကိုလည္း စိစစ္ျခင္းအလ်ဥ္းမရွိခဲ့လို႔ ေပါက္ေအာင္၊ ေရာက္ေအာင္ ျပဴးးျပဲျပီး စာလံုးၾကီးေတြနဲ႔ ဆြဲေဆာင္ခဲ့ၾကတယ္။ ေလ်ာ့ေစ်းနဲ႔ ပညာသင္ဆုေတြကိုလည္း ေရာၾကိတ္ၾကေသးတယ္။

ပညာေရးဟာ က်င့္၀တ္ညီလုပ္ငန္းမ်ားျဖစ္ဖို႔လိုပါတယ္။

Which come First

In Micro Level,
Strategy First or Structure First
In Macro Level,
Peace and Stability First or Prosperity First.

You are

အျမင္

က်ေနာ္တို႔တေတြက

(၁)အေကာင္းျမင္ေတြလား။

(၂)အဆိုးျမင္ေတြလား။

လက္ရွိ ျဖစ္ပ်က္ေနတာေတြနဲ႔

ပတ္သတ္ျပီး

ေမးလာတဲ့အခါတိုင္း။

က်ေနာ္ျပန္ေျဖေလ့ရွိတာက...

(၁)လဲ မဟုတ္ (၂)လဲ မဟုတ္။

ျမတ္ဗုဒၶေဟာၾကားထားသလိုပါပဲလို႔

ေျဖေလ့ရွိတယ္။

ၾကည့္တိုင္း မျမင္ဘူး။

ပညာရွိမ်ား

ေတြးၾကည့္တာက

ေျပးၾကည့္တာထက္မွန္တယ္ဆိုတဲ့

စကားပံုေလးရွိတယ္။

ျပီးေတာ့ ဓမၼစၾကၤာမေဟာခင္

အ၀ိဇၹာေတြ ဖံုလႊမ္းေနတဲ့လူေတြကို

ေလးသေခ်ၤနဲ႔ကမၻာတစ္သိန္း ပါရမီ ျဖည့္က်င့္ခဲ့ဘူးတဲ့

ဘုရားေသာ္မွ စိတ္ပ်က္ခဲ့ဘူးတယ္။

က်ေနာ္တို႔တေတြလည္း

ၾကည့္တိုင္းမျမင္ၾကဘူး။

ျမင္တဲ့ အျမင္ေတြလည္း

မတူၾကဘူး။

မတူတဲ့အေပၚ

အရင္က

အရမ္းခံစားရတယ္။

တေန႔ သေဘာေပါက္လာမွာေပါ့။

စိတ္ရွည္တယ္။

တခါတေလလည္း

စိတ္မရွည္ဘူး။

အၾကည့္ခံရတဲ့အရာေတြက

(ရုပ္၀တၳဳေတြက မေျပာင္းေပမဲ့)

ၾကည့္တဲ့သူေတြရဲ႔ စိတ္ေတြေၾကာင့္

ေျပာင္းသြားၾကတယ္။

သူ႔ဖက္က ၾကည့္ေတာ့ လက္ဖမိုး၊

ငါ့ဖက္က ၾကည့္ေတာ့ လက္ဖ၀ါး။

ဘီအီးဒီေအာင္သိုက္လို

က ယ E 3 ျဖစ္ေနတက္တယ္။

ဘယ္သူက မွားျပီး မွန္တယ္ဆိုတာ

အေတာ္ေျပာဖို႔ ခက္ခက္လာတယ္။

အခ်ိန္က အဆံုးအျဖတ္ေပးတာမွန္ေပမဲ့

အခ်ိန္မေႏွာင္းဖို႔

အေရးၾကီးတယ္။

အခုခ်ိန္ ေျပာင္းမွ ေနာင္ေကာင္းမယ္။

အခုခ်ိန္ မေျပာင္းႏိုင္ရင္ ေနာင္ ေကာင္းစရာမျမင္ဘူး။

လို႔ က်ေနာ္ တဖြဖြ ေရရြတ္ဖူးတယ္။

စိတ္ပူဖူးတယ္။

စိတ္ရွည္ဖူးတယ္။

စိတ္တိုဖူးတယ္။

စိတ္ပ်က္ဖူးတယ္။

ေနာင္တဆိုတာ

ေနာင္မွ ရတယ္။

တည္ေဆာက္ရတာ

ခက္ခဲေပမဲ့

ျဖိဳဖ်က္ရတာ

အရမ္းလြယ္တယ္။

ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔

အျမင္ေတြက

မေကာင္းတာၾကီးကို

ဇြတ္မ်က္စိမွိတ္

အေကာင္းျမင္ၾကရမွာ မဟုတ္သလို

ေကာင္းမွန္းသိေပမဲ့

ငါနဲ႔မတူ

ငါ့ရန္သူဆိုျပီး

မေကာင္းဘူးဆိုျပီး။

မ်က္စိစံုမွိတ္

ေရရြတ္ၾကရမဲ့

အခ်ိန္လည္း

မဟုတ္ဘူး။

ဒါနဲ႔

က်ေနာ္တို႔တေတြက

(၁)အေကာင္းျမင္ေတြလား။

(၂)အဆိုးျမင္ေတြလား။

ဗုဒၶဘာသာကို အျခားဘာသာ၀င္ေတြက

အဆိုးျမင္လို႔ ေျပာတယ္။

ျမဲတယ္ဆိုတာ မရွိဘူး။

ခ်စ္သား အာနဒၵာ။

ငါေျပာေပါင္းမ်ားလွျပီဆိုျပီး

ဘုရားရွင္က ခႏၶာ၀န္ခ် ပရိနိဗၺာန္ျပဳေတာ္မူတယ္။

...

...

..

...ဒါနဲ႔

ဗုဒၶဘာသာက

အေကာင္းျမင္ မဟုတ္သလို

အဆိုးျမင္လဲ မဟုတ္ပါဘူး။

အရွိကို အရွိအတိုင္းျမင္ပါတဲ့။

လူ

လုပ္ငန္းတစ္ခုေအာင္ျမင္ဖို႔
လူအေရးၾကီးတယ္။

လူက စကားေျပာတယ္။
ေအာင္ျမင္ေအာင္လဲ
ဒီလူပဲ၊
က်ဆံုးေစတာလဲ
ဒီလူပဲ။

ဘယ္လို လူ ေတြရွိေစခ်င္လဲ။

လူဆိုးဆိုတာ နာမည္ပဲ ဆိုးတာဆိုတာ
အေန၊ အစားေခ်ာင္တယ္ အစဥ္ေျပတယ္ဆိုတဲ့
မေကာင္းတဲ့ အယူအဆေတြမရွိသင့္ေတာ့ဘူး။

ျပီးေတာ့ လူေကာင္းလား၊ လူေတာ္လား။
လူေတာ္လား၊ လူေကာင္းလား။
ေမးရမွာ မဟုတ္ဘူး။

သူ႔လူ၊ ငါ့လူ။
ငါ့လူ၊ သူ႔လူ။
အိုင္နဲ႔ယူနဲ႔ထက္
ငါ့တို႔တေတြလို႔
ျဖစ္သင့္ ျပင္သင့္ျပီ။

သူစိမ္း၊ သူက်က္။
မ်က္ႏွာသစ္၊ မ်က္ႏွာစိမ္း
အစိမ္း၊ အက်က္ခြဲရမဲ့ အခ်ိန္ မဟုတ္ေတာ့ဘူး။

လူေဟာင္း၊ လူသစ္။
လူသစ္၊ လူေဟာင္း မူေျပာင္းရေတာ့မဲ့အခ်ိန္။

ဒါေတြထက္ အေရးအၾကီးဆံုးက
လူမွန္၊ ေနရာမွန္။

သူ႔အရပ္ သူ႔ဇာတ္

သူ႔အရပ္ သူ႔ဇာတ္
ေရာမေရာက္ရင္ ေရာမလို က်င့္ရမယ္။
အေဝးေျပးလမ္းမေပၚေရာက္ရင္
အေဝးေျပးလမ္းမက ဓေလ့ေတြ သိရွိ လိုက္နာ က်င့္သံုးရမယ္။


အေဝးေျပးကားလမ္းက ဓေလ့
လမ္းက ႏွစ္စီးစာသာရွိလို႔ က်ဥ္းတယ္။
လမ္းမီးက ပံုမွန္ မရွိ။
ဒါအခ်ိန္မွာ ပံုမွန္အတိုင္းသာေမာင္းေနရင္၊
ေရွ႔မွာ ကားႀကီးေတြဆက္တိုက္ပိတ္ေမာင္းေနလို႔
ေက်ာ္မတက္ႏိုင္ခဲ့ရင္ မိုးခ်ဳပ္သြားမယ္။
မင္းအရင္သြားပါ။ ေက်ာ္ေမာင္းသြားပါဆိုတဲ့
ဓေလ့ေကာင္းေလးေတြကို ပိုင္ဆိုင္ထားၾကတာ ဂုဏ္ယူမိပါတယ္။
After you
အေဝးေျပးကမ္းလမ္းက ဓေလ့ေကာင္းမ်ားကို ေဆြးေႏြးခ်င္ပါတယ္။
ဒီဓေလ့ေကာင္းေလးေတြက လိုအပ္ရင္ လက္ဆင့္ကမ္းၾကရမွာပါ။


ေက်ာ္တက္ခ်င္ရင္
(၁) မီးေတာက္ၿပီး လမ္းေတာင္းတယ္။
(၂) ဟြန္းတီးၿပၤးလည္း လမ္းေတာင္းတက္တယ္။
ဟြန္းမွာ တစ္ခုရွိတာက သိပ္မေသခ်ာဘူး။
အေၾကာင္းက ေရွ႔ကားက ကားတံခါးပိတ္ထားရင္ ၾကားခ်င္မွၾကားမိမယ္။
ေနာက္က မီးျပ မီးေတာက္ရင္ ေရွ႔ကားက
(၃) ညာဖက္မီးျပရင္ လမ္းမရွင္းဘူး။
ေရွ႔မွာ ကားလာေနတယ္။
ေက်ာ္မတက္နဲ႔။
ေဘးကပ္ေမာင္း။
(၄) ဘယ္ဘက္အခ်က္ျပမီးကို ျပရင္ လမ္းရွင္းတယ္။
ေရွ႔ကားမရွိဘူး။
ေက်ာ္တက္လိုရ႔တယ္။
(၅) ကားေက်ာ္တက္ေနရင္း ေက်ာ္သြားတဲ့ကားက ဟြန္းတီးၿပီး ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္းေျပာတယ္။
တခါတရံ တဖက္ကားက ျပန္ဟြန္းတီးတယ္။
ေအးပါကြာ။ ရပါတယ္။
(၆) ေက်ာ္တက္ရင္းနဲ႔ တခ်ိဳ႕က လက္ျပၿပီး အေရအတြက္ေျပာသြားတက္ေသးတယ္။
ေနာက္ႏွစ္ဆင္းက်န္တယ္။ သံုးဆင္းက်န္ေသးတယ္ေပါ့။
(၇) လမ္းမီးမရွိေတာ့ ကားေတြကမီးႀကီးထိုးျပီးေမာင္းတယ္။
ေရွ႕ကကားေတြ႔ရင္ မီးေတာက္ၿပီး အခ်က္ေပးတယ္။
မီးခ်ေပးဖို႔ပါ။
မီးၿပိဳင္ထြန္းရင္ မ်က္စိစူးတယ္။
ကားေသးရင္ ပိုအစဥ္မေျပဘူး။
အေဝးေျပးကားေတြမွာ မီးေတြဟာ အလွထက္အႏၱရာယ္ကင္းရွင္းေရးဦးစားေပးရမယ္။
ေရွ႔ကားနဲ႔ မိမိကား အႏၱရာယ္ ကင္းရွင္းေရး ဦးစားေပးက အဓိကက်ပါတယ္။
(၈) မီးေသးထိုးၿပီးေမာင္း သို႔ မီးခ်ေမာင္းေပးျခင္းျဖင့္တစ္ဖက္နဲ႔တဖက္ ကူညီရာေရာက္ပါတယ္။
အဲဒီမွာ ျပသနာက အခ်က္ျပတာေတြမွားေနတယ္လို႔ ေျပာၿပီး ဒီဓေလ့ေကာင္းကို ဖ်က္စီးတဲ့သူေတြဟာ လက္ေတြ႔နဲ႔ကင္းကြာသူ ဂေဂ်ာင္ေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။
သူ႔အရပ္ သူ႔ဇာတ္ပါ။
ဒါအေဝးေျပးကားလမ္းက အမူအက်င့္ေကာင္းေတြပါ။ ၿမိဳ႔တြင္းေမာင္းရာမွာ သံုးရမဲ့ လကၡဏာေတြ မဟုတ္ပါဘူး။ ေျခာက္လမ္းသြားေတြမွာ သံုးရမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ေရာမေရာက္ရင္ ေရာမလို က်င့္ပါ။ အေဝးေျပးလမ္းမေရာက္ရင္ အေဝးေျပးလမ္းမက စရိုက္ေတြနားလည္လက္ခံက်င့္သံုးပါ။

ခရီးသည္ က်င့္ဝတ္

ယာဥ္စီးခ ေပးေခ်ပါ။
အတြင္းသို႕ ဝင္စီးပါ။
အသက္အ႐ြယ္ႀကီးသူ၊ နာမက်န္းသူ၊ မိခင္ေလာင္းမ်ားကို ဦးစားေပး ကူညီပါ။
ေက်ာလြယ္အိတ္မ်ားကို ေရွ႔သို႔ခ်ပါ။

HR

(1) Level 3
(2) Relationship between HR and Business
(3) Business Strategies (Generic Strategy, Stance)
(4) HR Strategies (HR Generic Strategy, Alternative Strategies)
(5) Culture Fit
(6) Guess Model
(7) Internal Factors
(8) External Factors
(9) Functions (HR Best Practices)  

ျပန္ေရးရေတာ့ မလား။

First Brexit, then Trumphism, what will follow next.
Then we must have written new text books.

အသံခ်ဲစက္ က်င့္၀တ္

ေကာင္းမြန္ေသာ ဆိုရွယ္မီဒီယာဝန္းက်င္တည္ေဆာက္ေရးေနာက္ ဒုတိယ ေခါင္းစဥ္အေနနဲ႔ အငံခ်ဲစက္နဲ႔ က်င့္ဝတ္
အသံခ်ဲ႔စက္နဲ႔ပတ္သတ္လို႔ ကန္႔ကြက္တာေတြ ဆန္႔က်င္တာေတြ ၾကားၾကားေနရတာ တျဖည္းျဖည့္းမ်ားျပီး က်ယ္ေလာင္လာေပမဲ့ ကိုင္တြယ္အသံုးျပဳသူေတြ ငွားရမ္းေရာင္းခ်သူအဖြဲ႔အစည္းေတြအေနနဲ႔ တံု႔ျပန္မွဳေတြကိုေတာ့ ၾကားရဖို႔ေမွ်ာ္လင့္ေနမိတာၾကာပါျပီ။ ဒီထက္ကန္႔ကြက္သံေတြ ပိုမိုက်ယ္ေလာင္လာရင္ ဥပေဒေတြဘာေတြနဲ႔ ျဖစ္လာရင္ အပ်က္အပ်က္နဲ႔ ႏွာေခါင္းေသြးထြက္ျပီး ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးေတြျဖစ္ေပၚလာႏိုင္ပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ အသံခ်ဲ႔စက္ေတြကို ဘာသာေရးပြဲလမ္းေတြအျပင္ အလွဴ၊၊ မဂၤလာေဆာင္ သာေရး၊ နာေရးေတြမွာပါ အသံုးျပဳခဲ့တာၾကာပါျပီ။ အသံခ်ဲ႔ဆက္ေတြက ပြဲလမ္းသဘင္နဲ႔ သာေရး၊ နာေရးကိစၥေတြအတြက္ မရွိမျဖစ္ လိုကိုလိုအပ္ပါတယ္။ တစ္ခုပဲ အလြန္အကြ်ဳံတလြဲမသံုးၾကဖို႔တိုက္တြန္းရင္း သံုးစြဲသူေတြကို စနစ္တက် နည္းမွန္လမ္းမွန္ လိုက္နာေဆာင္႐ြက္လာၾကဖို႔လိုပါတယ္။ ဥပေဒနဲ႔အေရးယူတယ္ဆိုတာက မရတဲ့အဆံုး ေနာက္ဆံုး ေနာက္ဆံုးမွသာ ေဆာင္ရြက္ရမဲ့ ကိစၥလို႔ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ ျမင္မိပါတယ္။ ပတ္ဝန္းက်င္က ထိန္းသိမ္းေပးရင္ တည့္မတ္ေပးရင္ ေကာင္းမြန္လာမယ္လို႔ ယံုၾကည္ပါတယ္။ ေကာင္းမြန္တဲ့ အဖြဲ့အစည္းေတြမွာ ဒီလိုအက်င့္ေကာင္း ဓေလ့ေကာင္းေတြနဲ႔ ထံုမႊန္းထားတက္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔လည္း ေကာင္းမြန္တဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္ကို ဝိုင္းဝန္းပူးေပါင္းႀကိဳးစားေဖၚထုတ္ၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
တရားတေဘာင္ ဥပေဒကို မျဖစ္ႏိုင္ဆံုး အတက္ႏိုင္ဆံုး မပါ၀င္ေစခ်င္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ပတ္၀န္းက်င္က အခ်င္းခ်င္းေဖးမ ထိန္းသိမ္းသင့္ပါတယ္။ ဒီလို ထိန္းသိမ္းဖို႔အတြက္ သက္ဆိုင္သူေတြ အားလံုးပါ၀င္ကူညီျပီး တဦးနဲ႔တဦး နားလည္မွဳ႔ရွိဖို႔လိုပါတယ္။
ပထမဆံုးအေနနဲ႔ ေရာင္းခ်တဲ့သူေတြ၊ ငွားရမ္းေပးတဲ့သူေတြက လိုက္နာသင့္တဲ့ က်င့္၀တ္ေတြကို ျပဳစုေပးႏိုင္ဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ အေကာင္းဆံုးနည္းလမ္းကို ရွာေဖြသင့္ပါတယ္။ ဒါမွ ေရရွည္တည္တံ့ျပီး လူတိုင္းအတြက္ အစဥ္ေျပတဲ့ စီးပြားေရးအတြက္ နတ္လူသာဓုေခၚၾကမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေတြထဲမွာ
(က) အခ်ိန္ကာလသတ္မွတ္ခ်က္ေတြရွိသင့္ပါတယ္။ အေၾကာင္းအရာေပၚလိုက္ၿပီးာစဥ္းစားလက္ခံေပးၾကရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ။ ။ အသံမစဲပဌာန္းနဲ႔ ဘြေႏၱာ။
(ခ) အသံအတိုးအက်ယ္ဘယ္ေလာက္ဖြင့္သင့္တယ္ဆိုတဲ့ တိုက္တြန္းခ်က္ေတြပါ၀င္သင့္ပါတယ္။
(ဂ) ဘယ္လိုစာသားမ်ိဳး၊ သီခ်င္းမ်ိဳးဖြင့္သင့္ပါတယ္။ (အခ်င္းခ်င္း စိတ္၀မ္းကြဲမဲ့စာသားေတြ၊ ပဠိပကၡေတြေရွာင္ရွားသင့္တဲ့ စာသားေတြ) စသည္ျဖင့္ တိုက္တြန္းႏိုုးေဆာ္ႏိုင္ရင္ အရမ္းသင့္ေတာ္မယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။
က်ေနာ္တို႔ေနထိုင္တဲ့ ေက်ာက္ေျမာင္းမွာဆို ငယ္စဥ္ကတည္းက ဒီေလာ္ယဥ္ေက်းမွဳ႔ထြန္းကားခဲ့တာၾကာေနျပီမို႔ က်ေနာ္တို႔နဲ႔ မစိမ္းခဲ့တဲ့အျပင္ ကိုယ္ေတြပါ တတက္တအားပါ၀င္ဆင္ႏြဲခဲ့ဖူး မိုက္ခြက္လုခဲ့ဖူးပါတယ္။ မိုက္ခြက္ရခဲ့ရင္လည္း မလြတ္တမ္း မနားတမ္းေျပာခဲ့တဲ့သူေတြကိုလည္း ၾကံဳေတြ႔ခဲ့ရဖူးပါတယ္။ ကိုယ္အလွည့္ေရာက္ရင္လည္း ကိုုယ္စိတ္တိုင္းက် သီခ်င္းကို အက်ယ္ၾကီးဖြင့္ခဲ့တယ္။ တပုဒ္တည္းကိုပဲ အဖန္တလဲလဲဖြင့္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ လမ္းထဲက အသိတစ္ေယာက္ မေရာက္ေသးရင္လည္း ဒီေလာ္နဲ႔ပဲ ေအးေအးေဆးေဆးလွမ္းေခၚ၊ မိုက္ေလးနဲ႔ လွမ္းေအာ္ လွမ္းေျပာျပီး သေဘာေခြ႔တဲ့အထဲမွာ ကိုယ္တိုင္ပါ၀င္ခဲ့ျပီး ဒီကိစၥေတြကလည္း ထမင္းစားေရေသာက္ ကိစၥေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ သီတင္းကြ်တ္၊ တန္ေဆာင္တိုင္ေတြမွာ စင္နဲ႔ကနားနဲ႔ထိုးျပီးခ်ိန္ေတြက အမ်ားဆံုးၾကံဳေတြ႔ရတဲ့ ကာလပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္ကေတာ့ ေလာ္ယဥ္ေက်းမွဳ႔ကို သေဘာက်ခဲ့ပါတယ္။ ပါ၀င္ခဲ့ပါတယ္။ အခုေတာ့။
အခုေတာ့ အရင္လိုမဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။ ေနထိုင္မွဳ႔စနစ္ေတြ၊ ဓေလ့၊ စရိုက္ေတြေျပာင္းလဲခဲ့ပါျပီ။ အရင္က တလမ္းလံုးမေျပာနဲ႔ ရပ္ကြက္ထဲကလူေတြကို မသိေတာင္ မ်က္မွန္းတန္းမိခဲ့ေပမဲ့ အခုေတာ့ လူေနထူထပ္လာျပီး အေနစိပ္လာၾကပါျပီ။ ဆယ္ဂဏန္းအိမ္တန္းကေလးကေန တစ္တိုက္ထဲကို ဆယ္ခုထက္မကတဲ့ မိသားစုေတြ ေရာက္ရွိေနထိုင္ေနၾကပါျပီ။ တလမ္းသားတည္းမေျပာနဲ႔ တတိုက္တည္းေတာင္ မ်က္မွန္မတန္း မသိေတာ့တဲ့ အေျခအေနျဖစ္လာျပီး ခပ္တန္းတန္း ခပ္စိမ္းစိမ္းျဖစ္လာပါျပီ။ ဒီအခါမွာ အရင္က ဓေလစရိုက္ေတြကို ေခတ္ကာလနဲ႔ လိုက္ေလ်ာညီေထြျဖစ္ေအာင္ ဖန္တီးေျပာင္းလဲဖို႔လိုကို လိုလာပါျပီ။ အခုမွေရာက္လာသူေတြကလည္း ေလာ္ယဥ္ေက်းမွဳ႔ကို နားလည္မွဳ႔ရွိရမွာျဖစ္သလို၊ ကိုင္တြယ္အသံုးျပဳသူေတြအေနနဲ႔လည္း စနစ္တက် ေကာင္းမြန္စြာ လိုက္ေလ်ာညီေထြရွိေအာင္ အသံုးခ်ျခင္းျဖင့္ ျပန္လည္ကူညီရင္းနဲ႔ ရွဥ့္လည္း ေလ်ာက္သာ ပ်ားလဲစြဲသာ အေနအထားကို ဖန္တီးေပးဖို႔လိုပါတယ္။ သေဘာကြဲလြဲခ်က္ေတြ ရွိေကာင္းရွိမယ္ အခ်ိန္ၾကာေကာင္းၾကာႏိုင္မွာ ျဖစ္ေပ့မယ္ တေန႔ေရာက္ရွိသြားမယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ ယံုၾကည္ရင္း
ဥပေဒေၾကာင္းအရထက္ ေကာင္းမြန္ေသာ ပတ္၀န္းက်င္ဖန္တီးၾကဖို႔လိုပါတယ္။
ေလာ္ယဥ္ေက်းမွဳ႔ပတ္၀န္းက်င္ေကာင္းကို ေရာင္းခ်သူ၊ ငွားရမ္းသူ၊ သံုးစြဲသူ၊ ရပ္ကြက္အတြင္းေနထိုင္သူအားလံုုး ညွိႏိွဳင္းမွသာ ေကာင္းမြန္ေသာ ပတ္၀န္းက်င္တစ္ခုမွသည္.....က်င့္ဝတ္ညီ လူမ်ိဳးမွသည္ က်င့္ဝတ္ညီတိုင္းျပည္

အလုပ္ကနားရင္ ဘာလုပ္ၾကမလဲ။

(၁) ေအးေအးေဆးေဆးနားေနမယ္။ (၂) မိသားစုနဲ႔ အခ်ိန္ေပးမယ္။ (၃) ပင္စင္နာ။ (၄) စာအုပ္ေရးမယ္။ (၅) စာဖတ္မယ္။ (၆) အပင္စိုက္မယ္။
(၇) သာသနာ့ေဘာင္၀င္မယ္။
(၈) လူမွဳ႔ေရးအလုပ္ေတြ ပိုလုပ္မယ္။

Succession ဆက္ခံျခင္းအႏုပညာ

၁။ ျပင္ဆင္ပါ။
၂။ ေရြးခ်ယ္ပါ။
၃။ ျပဳစုပါ။
၄။ လက္ဆင့္ကမ္းပါ။
လက္ဆင့္ကမ္းျပိဳင္ပြဲတစ္ခုနဲ႔တူပါတယ္။
ဒီတခါလက္ဆင့္ကမ္းတာ ျပိဳင္ပြဲ၀င္ အသင္းအေနနဲ႔မဟုတ္ဘဲ ဦးေဆာင္သူေတြသာ လက္ဆင့္ကမ္းရတဲ့ ျပိဳင္ပြဲမ်ိဳးျဖစ္လာတာပါ။ ျပိဳင္ပြဲနဲ႔ အျပင္ကြာျခားခ်က္ေတြရွိပါတယ္။ သတ္မွတ္ခ်က္က ျပိဳင္ပြဲစည္းကမ္းမဟုတ္ဘဲ အသင္းအဖြဲ႔ ကုမဏီရဲ႔ ခ်မွတ္တဲ့ စည္းကမ္းေတြျဖစ္လာတာပါပဲ။ (က) သတ္မွတ္ထားတဲ့ အကြာအေ၀းနဲ႔ ဘယ္အခ်ိန္ လက္ဆင့္ကမ္းခ်င္သလဲ (၂) ပါ၀င္ဆင္ႏြဲမဲ့လူအေရအတြက္ေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။ (၃) ျပိဳင္ဖက္ေတြက လည္း ရပ္ေနၾကမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ အသစ္ေတြကလည္း အခ်ိန္မေရြး ၀င္ေရာက္လာႏိုင္သလို ျပိဳင္ပြဲကေန ႏွဳတ္ထြက္သြားၾကမဲ့သူေတြလည္း ရွိမွာျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ဦးေဆာင္သူအေနနဲ႔ ေရတိုေအာင္ျမင္မွဳ႔ကို ေရွ႔ရွဴရမွာျဖစ္သလို ေရရွည္ေအာင္ျမင္မွဳအတြက္လည္း ၾကိဳတင္ျပင္ဆင္ထားဖို႔ အထူးလိုအပ္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ရပ္ဖို႔နဲ႔ ျပိဳင္ပြဲကေနထြက္သြားဖို႔ ဆိုတာ မျဖစ္သင့္တဲ့ ေမးခြန္းနဲ႔ ၾကံစည္မွဳပဲျဖစ္ပါတယ္။ ကိုယ့္လက္ထဲ လက္ဆင့္ကမ္းေရာက္လာတဲ့အခ်ိန္မွာ တဟုန္ထိုးေျပးႏိုင္ဖို႔ရယ္ ကိုယ္က လက္ဆင့္ကမ္းေပးရမဲ့ အခ်ိန္မွာ အရွိန္ေလ်ာ့ လက္ဆင့္ကမ္းဖို႔ ရမွာပဲျဖစ္ပါတယ္။
ပရိတ္သတ္ၾကီးက လက္ဆင့္ကမ္းတဲ့ အခ်ိန္မွာ ၾသဘာေပးၾကမွာပဲျဖစ္ပါတယ္။
လက္ဆင့္ကမ္းသူကို ပရိတ္သတ္ၾကီးက ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္တၾကီးျဖင့္ ၾသဘာေပးၾကသည္။ ေနာက္က်န္ရစ္လ်င္ ျမန္ျမန္အမွီလိုက္ႏိုင္ေစခ်င္သည္။ ႏွာတဖ်ားသာေနလ်င္ ျပတ္သထက္ျပတ္ေအာင္ အားေပးခ်င္ၾကသည္။  လက္ဆင့္ကမ္းပီးသည္ႏွင့္ တျပိဳင္နက္ လက္ဆင့္ကမ္းခဲ့သူကို ပရိတ္သတ္ၾကီးက ေမ့လိုက္ၾကသည္။ ဘာေတြခ်န္ခဲ့ က်န္ခဲ့ေစျခင္သလဲက အခရာျဖစ္သည္။ ဆက္လက္လက္ဆင့္ကမ္းရာတြင္ လုပ္ငန္းတြင္က်ယ္ယံုသာမက  ခံယူခ်က္ေတြမက်န္ခဲ့ဖို႔ လိုသည္။
အစဥ္သင့္ျဖစ္ေနျပီလား။ လြယ္လြယ္မယူဆေစခ်င္။ ထင္သေလာက္ မလြယ္ကူပါ။

အနားယူရင္ဘာလုုပ္မလဲ။
(၁) ေအးေအးေဆးေဆးနားေနမယ္။ (၂) မိသားစုနဲ႔ အခ်ိန္ေပးမယ္။ (၃) ပင္စင္နာ။ (၄) စာအုပ္ေရးမယ္။ (၅) စာဖတ္မယ္။ (၆) အပင္စိုက္မယ္။
(၇) သာသနာ႔ေဘာင္၀င္မယ္။
(၈) လူမွဳ႔ေရးလုပ္ငန္းေတြလုပ္မယ္။

ၾကိဳတင္ေၾကျငာျခင္းက ျပသနာေတြကို ဖန္တီးႏိုင္ပါသလား။
ေကာင္းမြန္တဲ့ ဥပမာ။
က်န္စစ္သား။
တပင္ေရႊထီး။

ဆိုးရြားခဲ့တဲ့ ဥပမာ။
ဘုရင့္ေနာင္။
အေလာင္းဘုရား။
မင္းတုန္းမင္း။
က်န္စစ္သား။
အေနာ္ရထာ။

တရား

ေရြးေကာက္ပြဲ (မွန္ကန္၊တရားမ ွ်တေသာ) ရလဒ္မ်ားကို ေလးစားပါ။

ဘယ္လိုလူေတြ ထရမ့္ကို မဲေပးခဲ့သလဲလို႔ မေျပာပါနဲ႔။

သူကံၾကမၼာသူဖန္တီးျခင္းသာ။

ကိုယ့္ကံၾကမၼာကိုယ္ဖန္တီးၾကပါ။

မေစာ္ကားပါနဲ႔။

ေရြးေကာက္ပြဲ ရလဒ္မ်ားကို ေလးစားပါ။

Why

1. Sanction
2. Low cost market
3. Intellectual Property
4. One go, two come
5. Trading Business
6. Perception on goods

အသံတိတ္လူသတ္သမား။

လူမိုက္အားေပး
လူသတ္သမားအားေပး

မ်က္စိ

က်ေနာ္တို႔မွာ ေရြးခ်ယ္စရာ မ်ားမ်ားမရွိပါဘူး။ မ်က္စိမွိတ္ေရြးမွာပါ။ မ်က္စိမွိတ္ မယံုခိုင္းပါနဲ႔။