Wednesday, June 22, 2016

ခံစားခ်က္

အမွန္၊ အမွားဆိုတာထက္
ခံစားခ်က္ေပၚ
ရပ္တည္တက္ၾကတယ္။
တကယ္ေတာ့
အမွန္၊ အမွားဆိုတာ
ေျပာတဲ့သူမဟုတ္ဘူး။
ခံစားခ်က္မဟုတ္ဘူး။
ေဖ့စဘုတ္ၾကီးမဟုတ္ဘူး။
ရွယ္မ်ားတိုင္း မဟုတ္ဘူး။
လိုက္(ခ)မ်ားတိုင္းမဟုတ္ဘူး။
ကြန္မန္႔မ်ားတိုင္းမဟုတ္ဘူး။
ဆယ္လီျဖစ္တိုင္းမဟုတ္ဘူး။။
မီဒီယာ(အမည္ခံ)ေတြေျပာတိုင္းမဟုတ္ႏိုင္ဘူး။
အမွန္တရားဟာ
အမွတ္တရားဘဲ။
ပုဂၢိဳလ္ေရး
အရမ္းဆန္ရင္
မလုိလားတာေတြ
ျဖစ္တက္တယ္။
လိုရာဆြဲတာေတြေနာက္လိုက္ရင္
ကိုယ္လိုရာမေရာက္ဘဲျဖစ္မယ္။
လိုရာေရာက္ဖို႔
ပန္းတိုင္ေရာက္ဖို႔
လိုရာဆြဲမေတြးပါနဲ႔။
၀ိဘဇၨ ေ၀ဖန္ပိုင္းျခား စိစစ္ေတြးေတာ ၾကံဆပါ။

Monday, June 20, 2016

Ad Campagin

1. Matching people
2. Selling Process
3. Ambassador
4. Business Model
5. ASEAN Countries
6. Learning Strategy

Saturday, June 18, 2016

ေစ်းေရာင္းျခင္း

ေစ်းေရာင္း မေကာင္းရင္
ေစတနာ နည္းနည္းထည့္

Saturday, June 11, 2016

ေမးခြန္း

စိစစ္ၾကပ္မတ္ျခင္း
စာေမးပြဲျဖင့္ သင္ခန္းစာသင္ယူျခင္းကို အဆံုးသတ္ၾကပါတယ္။ စာေမးပြဲပံုစံမ်ားကို ေလ့လာၾကမွာျဖစ္ၿပီး စာေမးပြဲနဲ႔ပတ္သတ္တဲ့ ထင္ျမင္ခ်က္အယူအဆအမွား အမွတ္မွားတာေတြကိုလဲ စစ္ေဆးၾကမွာျဖစ္ပါတယ္။

ဦးစြာ ေမးခြန္းလွည့္တယ္ဆိုတဲ့ စကားက အမ်ားသံုးေနၾကတဲ့ စကားလံုးေလးပါ။ ေမးခြန္းေတြ တစ္ႏွစ္ထက္ တႏွစ္မထပ္ဖို႔ေဆာင္႐ြက္ဖို႔လိုပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေမးခြန္းမလွည့္တာေတြ႔ရင္ ေျပာျပေပးပါ။ ေမးခြန္းမလွည့္ရင္ ေမးခြန္းေတြ ထပ္ေနမွာေပါ့။ ေမးခြန္းလွည့္ရာမွာ စာသားလဲျခင္း၊  ပံုစံနဲ႔ အမွတ္ပမာဏလဲျခင္း၊ အေၾကာင္းအရာလဲျခင္း၊ လုပ္ငန္းပံုစံလဲျခင္းေတြမွာ စာသားလဲျခင္းက အလြယ္ဆံုးပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ေမးခြန္းလွည့္ကို လွည့္ရပါမယ္။ ဘာေၾကာင့္ေမးခြန္းလွည့္တာကို မေျဖႏိုင္တာလဲဆိုေတာ့ ဒါက်က္ ဒါေမး ဒါေျဖေၾကာင့္ပဲျဖစ္ပါတယ္။ စဥ္းစားေတြးေခၚမွဳ႔အားနည္းေနလို႔ျဖစ္ရတာပါ။ သင္ၾကားပို႔ခ်သူ (သို႔) ပို႔ခ်ေသာ စနစ္မွားယြင္းေနတာေၾကာင့္ျဖစ္ရတာပါ။ ၾကပ္မတ္စိစစ္ျခင္းမွားယြင္းတာ မဟုတ္ဘဲ သင္ၾကားပို႔ခ်တဲ႔ ေဆာင္႐ြက္တဲ့ပံုစံမွားယြင္းေနတာျဖစ္ပါတယ္။ 
အဲဒီမွာ ျဖစ္ပြားရျခင္းအေၾကာင္းအရင္းထဲမွာ ၾကပ္မတ္စိစစ္ျခင္းကို မွန္မွန္ကန္ကန္အသံုးမျပဳပဲ အသံုးခ်ထားတာေၾကာင့္ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
ေမးခြန္းလိုက္တယ္။ 
ေမးခြန္းခ်သင္တယ္။ 
ေမးခြန္းေပါက္တယ္။ သိကၡာရွိတဲ့ ကိုယ္က်င့္တရားကို ျမတ္ႏိုးတန္ဖိုးထားသူေတြအတြက္ ဒီလိုျဖစ္ပြားမွာကို အေၾကာက္ဆံုးျဖစ္ေပမဲ့ ရိကၡာနဲ႔လဲမဲ့သူေတြအတြက္ ဂြင္တစ္ခုပါပဲ။ စားေပါက္တစ္ခုပါပဲ။ မူဝါဒေၾကာင့္ ေအာင့္သီးေအာင့္သက္နဲ႔လုပ္ခဲ့ရလို႔ အသားက်ေနလို႔ ဆိုတာေတြကိုေတာ့ ေက်ာ္ျဖတ္ဖို႔အားယူ အခ်ိန္ယူၾကရမယ္ထင္ပါတယ္။
စာေမးပြဲစိစစ္တဲ့အဖြဲ႔ေတြအေနနဲ႔ႏွစ္မိ်ဳး ႏွစ္စားရွိပါတယ္။ အၾကမ္းအားျဖင့္ အသိမ်ားတာကေတာ့  ၁။ ေက်ာင္းစစ္ ၂။ အစိုးရစစ္တို႔ပဲျဖစ္ပါတယ္။
ဒီစနစ္ႏွစ္ခုအနက္ သင္ၾကားသူကိုယ္တိုင္ေမးခြန္းထုတ္ရတဲ့အခါ (သို႔) သင္ၾကားသူနဲ႔ေမးခြန္းထုတ္တဲ့သူေတြ အၾကားနားလည္မွဳရသြားတဲ့အခါ အရည္အေသြးထက္ လူကိုဦးစားေပးတဲ့ အေျခအေနဖန္တီးေပးလိုက္ရတဲ့ အေျခအေနေတြက မ်ားလာတဲ့အခါ

ေက်ာင္းစစ္က လြယ္တယ္။ အစိုးရစစ္က ခက္တယ္။ အေၾကာင္းက ကိုယ့္ေက်ာင္းသားအတြက္ ကိုယ္တိုင္ေမးခြန္းထုတ္တာပါ။ ေလ်ာ့ေလ်ာ့ေပါ့ေပါ့နဲ႔ ေမးလို႔ ရတယ္။ အစိုးရစစ္အေနနဲ႔ တစ္ေက်ာင္း၊ တဂါထာအျဖစ္ဖို႔ဆိုတာထက္ တေျပးညီ မေလ်ာ့မေပါ့ တိတိက်က်ေမးခြန္းထုတ္ရတာပါ။ ဒါေၾကာင့္ အစိုးရစစ္က ေက်ာင္းစစ္ထက္ပိုမိုေကာင္းမြန္ၿပီး အာမခံခ်က္ေတြပါ။
ေနာက္တစ္ခုက ဘီစီစစ္။ တကယ္ေတာ့ ဘီစီစစ္တယ္ဆိုတာထက္ ဘီစီက ခန္းမေစာင့္တာပါ။
အခန္းေစာင့္တယ္ဆိုလို႔ ကိုယ္တိုင္ေစာင့္တာရယ္ အျပင္က ေခၚၿပီးေစာင့္တာရယ္။ 
အေၾကာင္းကေတာ့ ေမးခြန္းထုတ္တာ၊ အမွတ္ျခစ္တာ၊ ေအာင္စာရင္းအတြက္ ျပဳစုတာေတြကို တျခားအဖြဲ႔အစည္းေတြ ေဆာင္႐ြက္တာပါ။ ဘီစီက အရည္အေသြးကို အာမခံတာမဟုတ္ပါဘူး။ စာေမးပြဲေျဖဆိုရာမွာ အစဥ္ေျပေအာင္ စီစဥ္ေဆာင္႐ြက္ေပးတာပါ။ 
တကၠသိုလ္က စစ္ေဆးျခင္းနဲ႔ ပညာေရးဆိုင္ရာ အဖြဲ႕အစည္းေတြက ေမးခြန္းေတြထုတ္တာဆိုျပီး ႏွစ္မ်ိဳးထပ္ခြဲႏိုင္ပါတယ္။ 
တကၠသိုလ္ဘုတ္အဖြဲ႕က 
ပညာေရးဆိုင္ရာအဖြဲ႔အစည္းအတြက္ ၾကပ္မတ္တဲ႔အဖြဲ႔အစည္းေတြ သတ္မွတ္ခ်က္ေတြကို ေလးစားလိုက္နာရမွာျဖစ္ပါတယ္။ 

ေက်ာင္းတြင္း စိစစ္သူနဲ႔ ေက်ာင္းက ခန့္တာမဟုတ္တဲ့ ျပင္ပက ေ႐ြးခ်ယ္ထားတဲ့ 
အကုန္မစိစစ္ႏိုင္တဲ့အတြက္ ေ႐ြးေကာက္တဲ့အခါ ဘယ္လိုေ႐ြးၾကသလဲဆိုတာက 


စာေမးပြဲ နတ္ႀကီးတယ္ဆိုတာက ကိုယ္ေစာင့္နတ္က ငယ္ၿပီး အားမရွိလို႔ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္လို႔သာ ကိုယ္ေစာင့္နတ္ေတြ အားႀကီး သန္မာေနေအာင္ ေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ရင္ စာေမးပြဲေစာင့္နတ္ကို ႏိုင္မွာေသခ်ာပါတယ္။ ေနာက္ထပ္စာသားေလးက နတ္တင္မွ နင္တက္မယ္။ နတ္မတင္ရင္ အစဥ္မေျပႏိုင္ပါဘူး။ 

စာေမးပြဲလို႔ဆိုရင္ စာေမးပြဲစိစစ္တဲ့အဖြဲ႔၊ စာေမးပြဲအမ်ိဳးအစား၊ ေမးခြန္းအမိ်ဳးအစား၊ ေမးခြန္းစာသားအမိ်ဳးအစားမ်ားကို ေလ့လာၾကရေအာင္ပါ။ ပထမဆံုးအေနနဲ႔ 
ေမးခြန္းႀကိဳပို႔ေပးထားလို႔ ေမးခြန္းေပါက္တာ။

ေမးခြန္းပံုစံ
မေျဖမေနရနဲ႔ ေ႐ြးခ်ယ္လို႔ရတဲ့ ေမးခြန္းေတြ
တစ္မွတ္တန္ေမးခြန္း
ေလးမွတ္တန္ေမးခြန္း
စသည္ျဖင့္ အမွတ္ေတြနဲ႔ အၾကမ္းအားျဖင့္ ခြဲျခားတက္ၾကပါတယ္။


ေမးခြန္းအမ်ိဳးအစား
Type of Tests
1) Objective test (True or False) ဓမၼဒိဌာန္
2) Multiple choice test (Multiple-choice question) မွန္တာေ႐ြးပါ။
3) Matching test တူရာေ႐ြးေးပါ။
4) Fill in the blank ကြက္လပ္ျဖည့္ပါ။
5) Open book စာအုပ္ယူခြင့္ရတဲ့ ေမးခြန္း
6) Essay test (Short-answer question) အက္ေဆးပံုစံေမးခြန္း
7) Assignment စာတမ္းျပဳစုျခင္း
8) Dissertation or Project ပေရာဂ်က္ သို႔ စာတမ္းတို
9) Case Study
အသံုးမ်ားတဲ့ ေမးခြန္းအမ်ိဳးအစားမ်ားက 
ဓမၼဒိဌာန္၊ အက္ေဆးပံုစံေမးခြန္းေတြမွာ ( ေမးခြန္းတိုနဲ ေမးခြန္းရွည္)၊ ေက့(စ) နဲ႔ စာအုပ္ယူလို႔ရတဲ့ ေမးခြန္းပံုစံေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။ 
ဒီေနရာမွာ ဓမၼဒိဌာန္ရဲ႔ အဓိပၸါယ္ Objective type ဟာ Subjective type သို႔ ပုဂၢလဒိဌာန္မဟုတ္ပါဘူး။ နံၾကားေထာက္ေျဖဆိုေနတာေတြ႔ေနရေတာ့ ရည္႐ြယ္ခ်က္နဲ႔ လက္ေတြ႔ ေဆာင္႐ြက္ေနတာလြဲမွားေနပါတယ္။ 
စာတမ္းျပဳစုခိုင္းတာကလည္း ကိုယ္တိုင္လုပ္ကိုင္ေဆာင္႐ြက္ၿပီး  နားလည္သေဘာေပါက္ေစခ်င္တာပါ။ ကိုယ္တိုင္ျပဳစုတာ မဟုတ္ဘဲ ကူးခ်ျခင္း။ ေရးခိုင္းျခင္းကလည္း ေကာင္းမြန္တဲ့ ရည္႐ြယ္ခ်က္ေတြကေန ေသြဖယ္သြားေနပါတယ္။
GMAT ကေတာ့ ဒီပလိုမာ၊ ဒီဂရီေပးဖို႔မဟုတ္ပဲ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မွန္၊ မမွန္နဲ႔ ေတြးေခၚစဥ္းစားဥာဏ္ကိုသာ စိစစ္ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ နံၾကားေထာက္တဲ့သူေတြအတြက္ အမွတ္ေပးစဥ္းမ်ဥ္းနဲ႔ ထိန္းညွိထားပါတယ္။ မွန္ရင္ တစ္မွတ္ေပးမယ္။ မွားရင္တစ္မွတ္ေလ်ာ့မယ္။ ဥာဏ္ႀကီးရွင္မဟုတ္ဘဲ ဥံဳဖြေတြအတြက္ အမွန္အကုန္ျခစ္၊ အမွားအကုန္ျခစ္၊ ကံေကာင္းရင္ ေလးဆယ္တင္ရင္ေအာင္ၿပီ။ ဒါကၾကပ္မတ္တဲ့ ပံုစံမွားေနတာပါ။ GMAT အတိုင္းသာ အမွတ္ေပးရရင္… အကုန္… 
ဓမၼဓိဌာန္နဲ႔ ေမးခြန္းတိုေတြက ကြာျခားပါတယ္။ ေမးခြန္းတိုနဲ႔ ေမးခြန္းရွည္ကြာျခားပါတယ္။
ေမးခြန္းရွည္နဲ႔ စာအုပ္ယူေျဖလို႔ရတာေတြက ရည္႐ြယ္ခ်က္ေတြ မတူပါဘူး။

ေမးခြန္းစာသား။
ေမးခြန္းေျဖဆိုရာမွာ ေျဖခ်င္တာေျဖရမွာထက္ ေမးတာသာေျဖရမွာ။ 
ေျဖဆိုႏိုင္ဖို႔ ေမးခြန္းနားလည္မွ ျဖစ္ပါတယ္။

သေဗၺသတၱာ၊ ကံမၼသကာ

ကုန္အမွတ္တံဆိပ္

The language of Branding is Promise and Positioning. 
Define Brand
Brand vs Product

Brand Strategies
Types of Brands

Brand Promise and Position
Challenges of Brand

Brand Valuation

Native Brand 
Global Brand

Brand erosion
Revitalize
Dinosaurs Brands
Zombie Brands
Batman Brands
စာေမးပြဲအဖ်ားဒီဂရီ
1. Sleeplessness 2. Lack of appetite/upset tummy 3. Fear of unknown
4. Worries about time keeping 5. Blind panic during an exam
6. Feeling tense 7. Running out of time 8. Needing a toilet break 9. Think positively
အအိပ္ပ်က္၊ အစားပ်က္၊ ဘာကိုေၾကာက္မွန္းမသိေၾကာက္၊ အခ်ိန္ကုန္သြားမွာ စိုးရိမ္ေနတယ္၊ စာေမးပြဲ အခန္းထဲ က်က္ထားမွတ္ထားတာေတြ ဘာမွေပၚမလာဘူး၊  စိတ္ထဲမွာ တင္းတင္းက်ပ္က်ပ္ႀကီးခံစားေနရတယ္၊ အခ်ိန္မက်န္ေတာ့ဘူး၊ အေပါ့အပါးသြားခ်င္တယ္။

စာေမးပြဲအတြင္း ျဖစ္ေပၚေလ့ရွိတဲ့ လူတန္းစား 
1. The disorganized person
2. The nervous exam sitter
3. The get-me-out-here-student
4. The perfectionist
5. The mind blocked writer
6. The laid back dreamer

အမွတ္ေကာင္းေကာင္း မရရျခင္း အေၾကာင္းအရင္း
1. Not answering the exact question
2. Poor time management
3. Failing to weight part of the answer appropriately
4. Failing to provide evidence to support an answer
5. Failing to illustrate an answer appropriately
6. Incomplete or shallow answer
7. Providing irreverent evidence to support an answer
8. Illegible hand writing 
9. Poor English
10. Lack of logic or structure
11. Factual errors
12. Failing to correct obvious mistakes 

ကိုယ္ပိုင္ျဖစ္ပါေစ။
အလြတ္က်က္မွတ္ေျဖဆိုျခင္းထက္ 
ကိုယ္ပိုင္ စကားလံုး စာသား ဝါက်မ်ား 
လဲလွည္ တည္ေဆာက္ပါ။
ဒါေမး ဒါေျဖေရွာင္ပါ။
ေျဖရံု၊ ေရးရံုထက္ 
ဥပမာ။ နမူနာမ်ားျဖင့္ မိမိအေျဖကို 
အားေကာင္းေအာင္ ေထာက္ပံေပးပါ။

စာေမးပြဲ နတ္တကယ္ႀကီးသလား။ ကိုယ္ေစာင့္နတ္တန္ခိုးႀကီးရင္ စာေမးပြဲနတ္ မခံႏိုင္ပါဘူး။
စာေမးပြဲနီးလာရင္ စိုးရိမ္စိတ္ေတြ ပူပန္တဲ့ စိတ္ေတြ ျဖစ္တက္ၾကပါတယ္။
အဆင့္ေကာင္း အမွတ္ေကာင္းတဲ့သူေတြလည္းျဖစ္ၾကပါတယ္။ 
သူသူကိုယ္ကိုယ္ျဖစ္တက္ၾကတာပါ။ 
ကိုယ္တစ္ေယာက္တည္း မဟုတ္ပါဘူး။

အဓိက အေၾကာင္းအရင္းႏွစ္ခ်က္က ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္မွဳ႔မရွိျခင္းနဲ႔
အေကာင္းဆံုး အျပည့္စံုဆံုးျဖစ္ျခင္တဲ့ ဆႏၵေတြေၾကာင့္ျဖစ္မယ္ထင္ပါတယ္။

ဆႏၵေတြေလာေနရင္ စိတ္ပူပန္ေနရင္ ရလဒ္ေကာင္းေတြနဲ႔ လြဲေခ်ာ္ေကာင္း လြဲေခ်ာ္ႏိုင္ပါတယ္။ 
ေနာက္ပံုစံတစ္ခုက စိတ္ထဲကိုမရွိတာ။ ပူရမွန္းကို မသိတာ။
ဒါလည္း တြန္းအားမဟုတ္ပဲ ဖ်က္အားေတြပါ။ 
ယံုၾကည္မွဳတည္ေဆာက္ဖို႔လိုပါတယ္။ 
အေကာင္းဆံုးက က်န္ရွိေနတဲ့ အခ်ိန္ကို အေကာင္းဆံုး အသံုးခ်ဖို႔နဲ႔ စာေမးပြဲအတြက္ျပင္ဆင္တာ အေကာင္းဆံုးျဖစ္ပါမယ္။ 
က်န္ရွိတဲ့ အခ်ိန္မွာ အခ်ိန္ဇယားနဲ႔ အတိအက်ေဆာင္႐ြက္ပါ။
အခ်ိန္ပိုေပးပါ။ အျခားအရာေတြကို ေလ်ာ့ပါ။
ေမးခြန္းေဟာင္းေတြလုပ္ပါ။
အခ်င္းခ်င္းတိုင္ပင္ေဆြးေႏြးပါ။
ျပန္လည္သင္ၾကားျခင္းရွိရင္ မပ်က္မကြက္တက္ပါ။
အမွတ္ျပည့္ရဖို႔ထက္ အတက္ႏိုင္ဆံုးႏိုင္သေလာက္ ႀကိဳးစားပါ။
မိမိရဲ႕ ေလ့လာသင္ယူတဲ့ပံုနဲ႔ က်က္မွတ္ေလ့လာပါ။
စိတ္ပူပန္မွဳကို စိတ္ေအးေအး ေခါင္းေအးေအးထားၿပီး ျပင္ဆင္ေလ့က်င့္ၿပီး အႏိုင္ယူပါ။

မွတ္စုထုတ္ပါ။ 

Exam tips
A. Lack of study of syllabus and learning outcome (Questions can be any parts of the syllabus, revise all)
B. Excessive theory dumping
C. Only understanding a glimpse of theory
D. Problems with English not understand with phrases, key terms, command words in questions
E. Not being able to focus on what the question asks for
F. Making just statement, not giving examples or supportive arguments
G. Just gist no sentence, not explaining
H. Prepare answer or parrot answer
I. If a question has more than one part, make sure to answer all.
J. Look every sheet, answer all required no question
K. There is no identical question, the format or the context must be changed
L. If there is a choice of questions, select the one you know better
M. Tendency to write all they know about....rather than matching answer with the question
N. Do not waste time, rewriting the questions
O. Should try and set mock examination and work through the past questions
P. Academic referencing is much appreciated
Q. Write legibly, smartly 
R. Focus quality not quantity, but answer all necessary questions are answered
S. Sitting No and Question No
T. Don't list or gist, unless specifically asked for
U. Do not use Red ink or Tippex 
V. Just cross one line for wrong answer or don't fold page
U. Go early to the exam room and read the question well
V. Time management, mark management should be match
X. Spend all exam hour in the exam room, answering the question
Y. Spare time or check and review the answer
Z. After sitting the exam, focus on another 

Friday, June 10, 2016

Exam techniques and exams

စာေမးပြဲအဖ်ားဒီဂရီ
1. Sleeplessness 2. Lack of appetite/upset tummy 3. Fear of unknown
4. Worries about time keeping 5. Blind panic during an exam
6. Feeling tense 7. Running out of time 8. Needing a toilet break 9. Think positively
အအိပ္ပ်က္၊ အစားပ်က္၊ ဘာကိုေၾကာက္မွန္းမသိေၾကာက္၊ အခ်ိန္ကုန္သြားမွာ စိုးရိမ္ေနတယ္၊ စာေမးပြဲ အခန္းထဲ က်က္ထားမွတ္ထားတာေတြ ဘာမွေပၚမလာဘူး၊  စိတ္ထဲမွာ တင္းတင္းက်ပ္က်ပ္ႀကီးခံစားေနရတယ္၊ အခ်ိန္မက်န္ေတာ့ဘူး၊ အေပါ့အပါးသြားခ်င္တယ္။

စာေမးပြဲအတြင္း ျဖစ္ေပၚေလ့ရွိတဲ့ လူတန္းစား 
1. The disorganized person
2. The nervous exam sitter
3. The get-me-out-here-student
4. The perfectionist
5. The mind blocked writer
6. The laid back dreamer

အမွတ္ေကာင္းေကာင္း မရရျခင္း အေၾကာင္းအရင္း
1. Not answering the exact question
2. Poor time management
3. Failing to weight part of the answer appropriately
4. Failing to provide evidence to support an answer
5. Failing to illustrate an answer appropriately
6. Incomplete or shallow answer
7. Providing irreverent evidence to support an answer
8. Illegible hand writing 
9. Poor English
10. Lack of logic or structure
11. Factual errors
12. Failing to correct obvious mistakes 

ကိုယ္ပိုင္ျဖစ္ပါေစ။
အလြတ္က်က္မွတ္ေျဖဆိုျခင္းထက္ 
ကိုယ္ပိုင္ စကားလံုး စာသား ဝါက်မ်ား 
လဲလွည္ တည္ေဆာက္ပါ။
ဒါေမး ဒါေျဖေရွာင္ပါ။
ေျဖရံု၊ ေရးရံုထက္ 
ဥပမာ။ နမူနာမ်ားျဖင့္ မိမိအေျဖကို 
အားေကာင္းေအာင္ ေထာက္ပံေပးပါ။

စာေမးပြဲ နတ္တကယ္ႀကီးသလား။ ကိုယ္ေစာင့္နတ္တန္ခိုးႀကီးရင္ စာေမးပြဲနတ္ မခံႏိုင္ပါဘူး။
စာေမးပြဲနီးလာရင္ စိုးရိမ္စိတ္ေတြ ပူပန္တဲ့ စိတ္ေတြ ျဖစ္တက္ၾကပါတယ္။
အဆင့္ေကာင္း အမွတ္ေကာင္းတဲ့သူေတြလည္းျဖစ္ၾကပါတယ္။ 
သူသူကိုယ္ကိုယ္ျဖစ္တက္ၾကတာပါ။ 
ကိုယ္တစ္ေယာက္တည္း မဟုတ္ပါဘူး။

အဓိက အေၾကာင္းအရင္းႏွစ္ခ်က္က ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္မွဳ႔မရွိျခင္းနဲ႔
အေကာင္းဆံုး အျပည့္စံုဆံုးျဖစ္ျခင္တဲ့ ဆႏၵေတြေၾကာင့္ျဖစ္မယ္ထင္ပါတယ္။

ဆႏၵေတြေလာေနရင္ စိတ္ပူပန္ေနရင္ ရလဒ္ေကာင္းေတြနဲ႔ လြဲေခ်ာ္ေကာင္း လြဲေခ်ာ္ႏိုင္ပါတယ္။ 
ေနာက္ပံုစံတစ္ခုက စိတ္ထဲကိုမရွိတာ။ ပူရမွန္းကို မသိတာ။
ဒါလည္း တြန္းအားမဟုတ္ပဲ ဖ်က္အားေတြပါ။ 
ယံုၾကည္မွဳတည္ေဆာက္ဖို႔လိုပါတယ္။ 
အေကာင္းဆံုးက က်န္ရွိေနတဲ့ အခ်ိန္ကို အေကာင္းဆံုး အသံုးခ်ဖို႔နဲ႔ စာေမးပြဲအတြက္ျပင္ဆင္တာ အေကာင္းဆံုးျဖစ္ပါမယ္။ 
က်န္ရွိတဲ့ အခ်ိန္မွာ အခ်ိန္ဇယားနဲ႔ အတိအက်ေဆာင္႐ြက္ပါ။
အခ်ိန္ပိုေပးပါ။ အျခားအရာေတြကို ေလ်ာ့ပါ။
ေမးခြန္းေဟာင္းေတြလုပ္ပါ။
အခ်င္းခ်င္းတိုင္ပင္ေဆြးေႏြးပါ။
ျပန္လည္သင္ၾကားျခင္းရွိရင္ မပ်က္မကြက္တက္ပါ။
အမွတ္ျပည့္ရဖို႔ထက္ အတက္ႏိုင္ဆံုးႏိုင္သေလာက္ ႀကိဳးစားပါ။
မိမိရဲ႕ ေလ့လာသင္ယူတဲ့ပံုနဲ႔ က်က္မွတ္ေလ့လာပါ။
စိတ္ပူပန္မွဳကို စိတ္ေအးေအး ေခါင္းေအးေအးထားၿပီး ျပင္ဆင္ေလ့က်င့္ၿပီး အႏိုင္ယူပါ။

မွတ္စုထုတ္ပါ။ 

Exam tips
A. Lack of study of syllabus and learning outcome (Questions can be any parts of the syllabus, revise all)
B. Excessive theory dumping
C. Only understanding a glimpse of theory
D. Problems with English not understand with phrases, key terms, command words in questions
E. Not being able to focus on what the question asks for
F. Making just statement, not giving examples or supportive arguments
G. Just gist no sentence, not explaining
H. Prepare answer or parrot answer
I. If a question has more than one part, make sure to answer all.
J. Look every sheet, answer all required no question
K. There is no identical question, the format or the context must be changed
L. If there is a choice of questions, select the one you know better
M. Tendency to write all they know about....rather than matching answer with the question
N. Do not waste time, rewriting the questions
O. Should try and set mock examination and work through the past questions
P. Academic referencing is much appreciated
Q. Write legibly, smartly 
R. Focus quality not quantity, but answer all necessary questions are answered
S. Sitting No and Question No
T. Don't list or gist, unless specifically asked for
U. Do not use Red ink or Tippex 
V. Just cross one line for wrong answer or don't fold page
U. Go early to the exam room and read the question well
V. Time management, mark management should be match
X. Spend all exam hour in the exam room, answering the question
Y. Spare time or check and review the answer
Z. After sitting the exam, focus on another 

Learning strategy

အခု သင္တန္းတစ္ခုတက္ခ်င္ပါတယ္
သင္တန္းဘယ္လိုေရြးခ်ယ္ရမလဲ
ေျဖဆိုေအာင္ျမင္ေအာင္ ဘယ္လို လုပ္ရမလဲ

မွန္တာ မွန္ေအာင္ လုပ္

ေရြးခ်ယ္ပါ စိတ္ပါပါေစ သူမ်ားတက္တိုင္း သူမ်ား ဆြယ္တိုင္းမတက္ပါနဲ႔
တစ္ခုျပီး တစ္ခု မတက္ပါနဲ႔ စံုေနေအာင္ မတက္ပါနဲ႔ မတက္ဖူးေသးလို႔ မတက္ပါနဲ႔
A little knowledge is dangerous thing
Jack of all trade and master of none.

အလုပ္ဟူသမွ် ဂုဏ္ရွိစြ မဟုတ္ပါဘူး
သမၼာ အာဇီဝက်မွ ဏ္ရွိမွာပါ

တစ္ခုတည္းသာ ေဇာက္ခ်ေလ့လာပါ 
ပိုးသာကုန္ ေမာင္ပံု ေဆာင္းမတက္
be Professional 

သင္တန္းတက္ရင္ 
၁- အဂၤလိပ္စာ ေလ့လာပါ (ဖတ္စာအုပ္ေရာ ေမးခြန္းေရာ အေျဖေရာ)
Terminology - Jargon 

၂- လုပ္ငန္းတစ္ခုနဲ႔ ယွဥ္တြဲေလ့လာပါ
Nation
Industry or Sector 
Local example is acceptable 
Service and Work experience
Industry knowledge and trend 

၃- သီအိုရီမ်ား ပိုင္ပိုင္ႏိုင္ႏိုင္ ေလ့လာပါ
Definition and development 
Model

ေက်ာင္းမွာ ေအာင္ျမင္ဖို႔
၁- ေက်ာင္းမွန္မွန္တက္ စာမခက္ 
Absent Management 

၂- ျပင္ဆင္ေလ့လာျပီးမွ အတန္းတက္ပါ
Empty hand and empty head 

၃- စာသင္ခန္းအတြင္း တက္ၾကြစြာပါဝင္ ေဆြးေႏြးပါ
Spoon feeding and Parrot learning - 
Taking service from Hair cut and in the class room -
Co-worker Co-facilitator 

ေမးခြန္းေမးပါ မရွက္ပါနဲ႔
make as much as possible in the class room in the simple way
You can make mistakes in the class room not outside
When you ask a question, you will be fool for five minutes, if you do not, you will be for life long

အိမသမိန္စပဏ ေ၀ယ်ာကရဏသမိန္        ဓမတ္စၾကာ
ရူပံ နိစ္စံ ဝါ အနိစ္စံဝါတိ 
အနိစ္စ ဘန္ေတ     အနတိတလက္ခဏသုတ္ 

၄- စာဖတ္ျပီး မွတ္စုထုတ္ပါ
Manual ဖတ္စာအုပ္
Reference ရည္ညႊန္းကိုးကား
Current cases လက္ရွိျဖစ္ပ်က္ေနတာေတြကို ေလ့လာေနပါ မ်က္ေျခအပ်က္မခံပါနဲ႔
Go Library - အိမ္ဦးနဲ႔ ၾကမ္းျပင္
How to read efficiently 
How to take notes 

၅- စာလုပ္ေသာ အဖြဲ႔ႏွင့္ ေပါင္းပါ ဘီဝမ္း
Culture    စာဖတ္ပါ
လက္ဖက္စားေကာင္းတယ္ ေနာက္ေန႔ စာလာဖတ္အံုးမယ္

၆- စာစစ္သူမ်ားရဲ႕လိုအပ္ခ်က္ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္မ်ားကို သိပါ
Past paper ေမးခြန္းေဟာင္းေလ့လာပါ
Learning Outcome မ်ားကို ေလ့လာပါ

၇- ေမးခြန္းပံုစံကို နားလည္ပါ
Compulsory မေျဖမေနရ
ေမးခြန္းအပိုင္းေတြကို သိရမယ္ အပိုင္း က အပိုင္း ခ

တစ္ပုဒ္က်န္ခဲ့တာ 
ေမ့သြားတာ (အျမင္မေကာင္းဘူး) အထင္ေသးႏုိင္တယ္
သွ်မ္းတယ္ေပါ့
ဘာပဲေျပာေျပာ ရလဒ္က မေကာင္းဘူး

ေမးတာပဲ ေျဖပါ ေမးခြန္းျပန္ေရး ေလးဆယ္ေပး

အခ်ိန္ကို အခ်ိဳးခ်ေျဖရမယ္
ေျဖဆိုခ်ိန္ ဘယ္ေလာက္ရလဲ
ေျဖဆိုရမဲ့ ေမးခြန္း ဘယ္ႏွစ္ခု ရွိလဲ
တစ္ပုဒ္ ဘယ္ႏွစ္မွတ္ ေပးလဲ

ဓမ္မဒိဌာန္ေမြးခြန္း Subjective and Objective type question

Negative Marking - Negative points for incorrect answers
နံၾကားေထာက္ေျဖ 
အကုန္အမွန္ အကုန္အမွား
ပန္းထိမ္မတက္ခင္ ေရႊခိုးသင္ေနသလိုပါပဲ

ေမးခြန္းလွည့္တယ္
ျပင္ျပင္ဆင္ဆင္
ေမးခြန္းကို နားလည္မွေျဖပါ
ေမးခြန္းကို ေသေသခ်ာခ်ာဖတ္ပါ
ဘာကို ေမးတာလဲ
ဘယ္လိုေမးတာလဲ (Key Words)
ဘယ္လိုေနရာမ်ိဳးလဲ 
ေမးခြန္းတစ္ခုမွာ ေမးခြန္းဘယ္ႏွစ္ရွိလဲ
ဘယ္ႏွစ္မွတ္ေပးတာလဲ

၈-  စာဖတ္ရန္ေနရာ ျပင္ဆင္ပါ
Learning Style မိမိရဲ႔ စာေလ့လာတဲ့ပံုစံကို သိပါ
အခ်ိန္ကိုသိပါ
စကၤာပူ

ျမင္ Visual 
ၾကား Auditory 
လုပ္ေတြ႔လုပ္ေဆာင္တယ္ Kinesthetic style 

ကြန္ျဖဴးရွပ္(စ)

ဥာဏ္ေကာင္းတယ္ 
သားၾကီးက စာေအာ္က်က္ေနတယ္
သားငယ္က အိပ္ေနတာ 
အိပ္တဲ့ အေကာင္က စာရျပီး က်က္တဲ့သူက စာမရဘူးေလ

ထမင္းစားရင္ ဆာမွ စားတာ ေကာင္းတယ္
စာလဲ ဒီလိုပါပဲ စာ လာတဲ့ အခ်ိန္မွ က်က္ပါ
က်ေနာ္ဆိုရင္ မနက္ခင္း ေစာေစာ ထ စာ က်က္ေလ့ရွိတယ္
အရင္ကေတာ့ ေက်ာက္ေျမာင္းထဲမွာ စာက်က္သံေတြ အျပိဳင္ပဲ
ေန႔စဥ္က်က္ပါ

တခ်ိဳ႔ဆို စာကို သီခ်င္းလုပ္သင္တယ္
အတိုေကာက္ေတြ မွတ္တယ္

ျမင္မွဆိုရင္ ခ်ေရး ခ်ေရး
Mind-Mapping - ဟန္ေဝဆက္ -

Vocational အသက္ေမြးဝမ္းေၾကာင္း ပညာေတြကေတာ့ လက္ေတြ႔ Practical လုပ္ၾကရပါတယ္
Study Tour - Site Visit - Exchange Program 

၉- အကူအညီေစာေစာ ေတာင္းပါ

၁၀- စာသင္ခန္း အတြင္းသာမက ဖတ္စာအုပ္သာမက စာသင္ခန္းျပင္ပ ပတ္၀န္းက်င္မွပါ ေလ့လာပါ

ေမးခြန္းေသခ်ာဖတ္ပါ
Explanation - Examples - Examine - Enterprise 
ရွင္းျပပါ ဥပမာေပးပါ သံုးသပ္ပါ 

ဆရာေတြျပင္ဆင္ဖို႔
၁- သူတို႔ အေကာင္းဆံုးေလ့လာ က်က္မွတ္သည့္ နည္းလမ္းမ်ားကို ေလ့လာပါ
၂- ရႏိုင္သမွ် အရင္းအျမစ္မ်ားကို အစြမ္းကုန္ အသံုးခ်ကာ အခြင့္အလမ္းမ်ား ရယူႏိုင္ရန္
၃- သင္ၾကားေလ့လာမွဳႏွင့္ လုပ္ငန္းခြင္ ေအာင္ျမင္ႏိုင္မွဳမ်ားကို ဆက္စပ္ျပပါ
၄- အေတာ္ဆံုးေက်ာင္းသားတစ္ဦးအျဖစ္သာမက အေကာင္းဆံုး လူေဘာင္ကို အကိ်ဳးျပဳႏိုင္သူ တစ္ဦးျဖစ္ေအာင္ ေမြးျမဴျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ရန္
၅- စာခ်ည္းသက္သက္သာမက လက္ေတြ႔က်ေသာ သင္ၾကားနည္းစနစ္မ်ားျဖင့္ ေပါင္းစပ္ သင္ၾကားရန္

Stimulation us

ေက်ာင္းဆိုတာ ဆီဆိုင္လား အလွျပင္ဆိုင္လား ကိုယ္ကာယေလ့က်င့္ေရးခန္းမလား တရားစခန္းလား

လူေတြက ေက်ာင္းေတြကို ဓါတ္ဆီျဖည့္တဲ့ စေတးရွင္ ဆီဆိုင္ေတြလို သေဘာထားတယ္
လိုရာခရီးကို သြားႏုိင္ဖို႔ ဆီလာလာျဖည့္ၾကတယ္
ဆီလိုရင္ ဆီနည္းေနရင္ လာျဖည့္တယ္ ျပီးရင္ လိုရာခရီးကို ဆက္သြားတယ္
ေငြကလြဲရင္ ဘာမွစိုက္မထုတ္ခ်င္ဘူး အပင္ပန္းမခံခ်င္ဘူး
အခ်ိန္လည္းအကုန္မခံခ်င္ဘူး 
ျမန္ေလေကာင္းေလပဲ
ဆီေကာင္းေကာင္းဝယ္ ေစ်းေကာင္းေကာင္းနဲ႔ ေရာင္းေနၾကတယ္
ဆီျဖည့္တဲ့သူေတြနဲ႔ ကားပိုင္ရွင္ေတြနဲ႔ အေရာင္းအဝယ္ျဖစ္ေနတယ္ ဟုတ္ေနၾကတယ္

တခ်ိဳ႕လူေတြက ေက်ာင္းေတြကို အလွျပင္ဆိုင္ေတြလို ထင္ထင္ေနၾကတယ္
ထင္ထားတဲ့အတိုင္းလည္း ေနထိုင္ေနတက္ၾကတယ္
ဆိုင္ထဲကို ဝင္လာတယ္ 
ျပီးေတာ့ အခန္႔သား အလွျပင္ခံတယ္
မဂဇင္းေလးဖတ္ျပီး အလွျပင္ခံတယ္
ျပီးရင္ ေက်ာ့ေက်ာ့ေလး ျပန္ထြက္သြားတက္ၾကတယ္
အဲဒီလို ေက်ာင္းေတြကို တစ္ပြဲတိုး တစ္ခါစားနဲ႔ စဥ္းစားတက္ၾကတယ္

ပြဲလမ္းတက္ဖို႔ ပြဲတိုးဖို႔ အလွျပင္ဆိုင္ကို လာလာ အလွျပင္ခံတက္ၾကတယ္
ဒီအလွက တာရွည္မခံဖူးဆိုတာ လူတိုင္းသိတယ္
ဆိုင္မွာ အခ်ိန္နဲ႔ ေငြပဲေပးတယ္ တျခားဘာမွမ်ားမ်ားစားစားစိုက္မထုတ္ဘူး
အလွဖန္တီးရွင္က ေျပာတဲ့အတိုင္း စိတ္ၾကိဳက္လက္စြမ္းျပဖန္တီးေပးလိုက္တယ္
ရုပ္ပဲျပင္လိုက္တယ္ စိတ္မပါဘူး
အလွဖန္တီးရွင္ေတြနဲ႔ အလွျပင္ခ်င္တဲ႔သူေတြနဲ႔ ဟုတ္ေနၾကတယ္
အလွဖန္တီးရွင္ေတြကလည္း သူတို႔ကို သူတုိ႔ ေခတ္အလိုက္ ျပင္ဆင္ထားတက္ၾကတယ္
မဂြမ္းေအာင္ လန္းေနေအာင္ ေနထိုင္ဝတ္စားၾကတယ္

တခ်ိဳ႕လူေတြက ေက်ာင္းေတြကို ကိုယ္ကာယ ေလ့က်င့္ေရးခန္းမလို သေဘာထားတက္ၾကတယ္
ဂ်င္ကိုလာတယ္ ကစားတယ္ နည္းခံယူတယ္
ဂ်င္ကိုလာတဲ့သူကလည္း ဆီဆိုင္လို ေငြေပးျပီး ျဖည့္လို႔မရသလို 
အလွျပင္ဆိုင္ေတြလိုလည္း ေက်ာ့ေက်ာ့ေလး အလွျပင္ျပီးျပီးမသြားဘူး
ေငြေၾကးအသင့္အတင့္စိုက္ထုတ္ရသလို အခ်ိန္ေတြလည္းေတာ္ေတာ္ေပးရတယ္
ကိုယ္ကိုတိုင္လည္း အင္တိုက္အားတိုက္ ကစားေပးရတယ္
အခ်ိန္နဲ႔အမွ် ပိုမိုခက္ခဲလာတယ္
ေလ့က်င့္ေရးခန္းမထဲမွာ ဘယ္ေလာက္ပဲလုပ္ခဲ့ကစားခဲ့ အျပင္ဖက္မွာလည္း ေနခ်င္သလိုေန စားခ်င္သလိုစားေနလို႔မရဘူး
လိုက္ေလ်ာညီေထြရွိေအာင္ေနထိုင္ျပဳမူရတယ္
အေလ့အက်င့္ပ်က္သြားလို႔မရဘူး
ဆရာကိုယ္တိုင္ ကစားထားမွ ေဘာ္ဒီလွေနမွ အဆင္ေျပတယ္
ဆရာကိုယ္တိုင္လည္း ဝင္ဝင္ကစားေပးေနရတယ္

ေက်ာင္းဆိုတာ စာတစ္ခုတည္း သင္ေပးတဲ့ေနရာလည္းမဟုတ္ဘူး
လူမွဳေပါင္းသင္းဆက္ဆံေရးေတြ ေခါင္းေဆာင္တက္တဲ့ အရည္အခ်င္းေတြ 
အက်င့္စရိုက္ေတြကို သင္ေပးျပင္ေပးတဲ့ေနရာေတြပါ
လာတဲ႔သူေတြ ပိုေတာ္ပိုတက္ေအာင္ ျပဳလုပ္ေပးရတဲ႔ေနရာျဖစ္တယ္
ဒီေတာ္တဲ့လူေတြ ဆိုးရင္ အျခားလူေတြထက္ ပိုဆိုးလို႔ ဒီလူေတြကို စိတ္ထားကိုပါ ျပဳျပင္တည့္မတ္ေပးဖို႔လိုမွာျဖစ္ပါတယ္
ဆရာေတာ္အရွင္ မဟာ ဇနက ဘိဝံသ မိန္႔သလို ေတာ္တက္တဲ့လူေတြဟာ စိတ္ရင္းေစတနာေကာင္းဖို႔လိုတာကိုလည္း တိုက္တြန္းရပါမယ္
စိတ္ေကာင္းရွိဖို႔က ပထမနဲ႔ အဓိကပါ

စည္းကမ္းေသဝပ္ လိုက္နာေအာင္လည္းသင္ေပးလိုက္ရမဲ့ေနရာပါ



Student is customer or student

ဆရာေတြအတြက္ ေက်ာင္းသားေတြဟာ စားသံုးသူလား တပည့္လား
စားသံုးသူ အျမဲတမ္းမွန္
တပည့္ဆိုရင္ ေနာင္မမွားေအာင္ ရိုက္ႏွက္ဆံုးမ
အလယ္အလတ္လမ္း
စားသံုးသူဆိုတာ မွန္သလို တပည့္ဆိုတာလည္းမမွားပါဘူး
တဖက္စြန္းေရာက္ရင္ ျပသနာတက္ႏိုင္ပါတယ္ 
အသားနာမွ မွတ္မွာမဟုတ္ပါဘူး
တျခားနည္းလမ္းေတြ စဥ္းစား ဒဏ္ခတ္ရပါ့မယ္
စားသံုးသူအျမဲမွန္သမို႔ ေက်ာင္းသားအျမဲမွန္တယ္လို႔ တထစ္ခ်ယူဆထားရင္လည္း မွားပါလိမ့္မယ္
ေငြလည္းရွာရမယ္
ေစတနာလည္းထားရမယ္
ဆရာေတြ ေငြမရွာႏိုင္ရင္ ပရုပ္လံုးျဖစ္သြားမယ္
မီးဇာကုန္ ေရခမ္းသြားမယ္

မိရိုးဖလာထဲက ေကာင္းမြန္တဲ႔ ဓေလ့ေတြကို လက္ဆင့္ကမ္းသြားၾကရမယ္

စာသင္ၾကားျခင္းဟာ ဝန္ေဆာင္မွဳတစ္ခုျဖစ္လို႔ ဝန္ေဆာင္စရိုက္ေတြကို နားလည္လက္ခံရပါမယ္
ေက်ာင္းသားရဲ႕ ပါဝင္ေဆြးေႏြးမွဳ အဆင္သင့္ျဖစ္ေနမွဳေတြဟာ အေရးၾကီးတဲ့ ေနရာကေနပါဝင္လာပါျပီ
ေက်ာင္းသားဗဟိုျပဳစနစ္ဆိုတာေတြ ထြက္ေပၚလာပါျပီ
ဆရာစိတ္ၾကိဳက္မဟုတ္ဘဲ ေက်ာင္းသားစိတ္ၾကိဳက္ျဖစ္လာပါျပီ

အဆင္သင့္ျဖစ္ေနတဲ႔ ေက်ာင္းသားရွိသလို အဆင္သင့္မျဖစ္ေသးတဲ့သူေတြလည္းရွိႏိုင္ပါတယ္
ဒီလိုပါပဲ စာသင္ၾကားေနတဲ့ဆရာေတြမွာလည္း တလမ္းသြားစနစ္ေတြနဲ႔ အသားက်ေနတဲ႔ဆရာေတြလည္းရွိေနႏိုင္ပါတယ္
ဆရာ အဆင္သင့္  မသင့္
ေက်ာင္းသား အဆင္သင့္ မသင့္

ယူအာရယ္ဒီ
ပီတိ

Thursday, June 9, 2016

Management

Ministry of Trade Porter Diamond and Porter five forces
Ministry of Industry Portfolio Management 

Wednesday, June 8, 2016

အဖြဲ႔အစည္း

အဖြဲ႔အစည္းရဲ႔ ဓေလ့ကို ပံုေဖၚႏိုင္တဲ့ အခ်က္ေတြကို ဆက္လက္ေဆြးေႏြးခ်င္ပါတယ္။
နံပါတ္ ၁ ကေတာ့ အဖြဲ႔အစည္းရဲ႔ ရပ္တည္ခ်က္၊ ဦးတည္ခ်က္လမ္းစဥ္ပါ။ ဒါက အဖြဲ႔၀င္ေတြရဲ႔ ေဆာင္ရြက္ပံုေတြကို ျပဳမူပံုေတြကို လႊမ္းမိုးႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အဖြဲ႔အစည္းမွာ ရပ္တည္ခ်က္ေဆာင္ပုဒ္ေတြကို လူတိုင္းသိရွိ နားလည္ လိုက္နာႏိုင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္သင့္ပါတယ္။
ေနာက္တခ်က္က အဖြဲ႔အစည္းအတြင္းမွာရွိတဲ့ လူေတြရဲ႔ စြဲျမဲေနတဲ့ အက်င့္စရိုက္အျပဳအမူေလးပါ။ ရပ္တည္ခ်က္ေတြ ဘယ္လိုပဲေရးထားေရးထား။ မလိုက္နာဘဲ ဟန္ျပသက္သက္ျဖစ္ေနတဲ့အဖြဲ႔အစည္းေတြမွာ အက်င့္ဆိုးေတြ ကူးဆက္ႏိုုင္ပါတယ္။
ေနာက္တစ္ခုက အဖြဲ႔အစည္းရဲ႔ ဖြဲ႔စည္းထားပံုနဲ႔ ေခါင္းေဆာင္ရဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ပံုစံတို႔ပဲျဖစ္ပါတယ္။

ဒီအခ်က္ေတြေပၚအေျခခံျပီး အဖြဲ႔အစည္းကို (၁) အေမ့ခံ၊ (၂) ေနာက္က်န္ (၃) လက္ေတြ႔ဆန္နဲ႔ (၄) လက္ဦးေနတဲ့အဖြဲ႔အစည္းဆိုျပီး နာမည္ေပးခ်င္ပါတယ္။

အေမ့ခံအဖြဲ႔အစည္းမ်ား။
အဖြဲ႔အစည္းေတြအေနနဲ႔လည္း ပတ္၀န္းက်င္နဲ႔ စားသံုးသူေတြကို ေတာင္းဆိုခ်က္ေတြကို လစ္လွဴရွဳျပီး ငါတေကာေကာေနတဲ့အဖြဲ႔အစည္းေတြရွိေနႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒီအဖြဲ႔အစည္းေတြကို Passive လို႔အမည္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ လစ္လ်ဴရွဳေနတဲ့လုပ္ငန္းေတြမျဖစ္ဖို႔အေရးၾကီးပါတယ္။
ေနာက္က်န္အဖြဲ႔အစည္းမ်ား။
ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ ေျပာင္းလဲေနတဲ့ပတ္၀န္းက်င္နဲ႔ စားသံုးသူေတြရဲ႔ လိုလားခ်က္၊ ေတာင္းဆိုခ်က္ေတြကို အခ်ိန္ၾကာမွ ျဖည့္စည္းေပးတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြကို Reactive လို႔ အမည္ေပး ကင္ပြန္းတက္ခ်င္ပါတယ္။ ဘာလုပ္လုပ္ ေနာက္ကပဲ၊ ေနာက္က်ျမဲပါ။ ဒီအဖြဲ႔အစည္းေတြလဲ သခၤ်ိဳင္းေျခတစ္လွမ္းနင္းေနတဲ့လို႔ တင္စားရင္ လြန္မယ္မထင္ပါဘူး။
လက္ေတြ႔ဆန္အဖြဲ႔အစည္းမ်ား။
ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ အခ်ိန္နဲ႔တေျပးညီ တုုံ႔ျပန္ေနတဲ့အဖြဲ႔အစည္းေတြပါ။ ေျပာင္းလဲေနတဲ့ ပတ္၀န္းက်င္ကို မ်က္ေျခအျပတ္မခံဘူး။ စားသံုးသူေတြရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္ကို ေန႔မဆိုင္း ညမဆိုင္းျဖည့္စည္းေပးေနတယ္။ ျပိဳင္ဖက္ေတြရဲ႔ ထိုးႏွက္ခ်က္ေတြကို အခ်ိန္ျပည့္ မ်က္ေစ့ေဒါက္ေထာက္ၾကည့္ေနတယ္။ လက္ေတြ႔ဆန္တယ္။ လက္ေတြ႔ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြလို႔ဆိုခ်င္ပါတယ္။ Experiential အဖြဲ႔အစည္းေတြပါ။
လက္ဦးေနတဲ့အဖြဲ႔အစည္းမ်ား
ေနာက္ဆံုးတစ္ခုကေတာ့ တင္ၾကိဳေနတဲ့အဖြဲ႔အစည္းေတြပါပဲ။ အျမဲေရွ႔ကေနတယ္။ စားသံုးသူရဲ႔ လိုအပ္ခ်က္ေတြကို ေလ့လာစူးစမ္းေဖၚထုတ္ဖို႔ ၾကိဳးစားရင္း ေျပာင္းလဲမွဳကို ဦးေဆာင္ေနတယ္။

အေျပာင္းအလဲလူနဲ႔ အဖြဲ့အစည္း

ဖြဲ႔စည္းပံုေတြ၊ မဟာဗ်ဴေတြလည္းေျပာင္းရမယ္။ အေရးၾကီးတာတခ်က္က ဓေလ့ေတြ၊ အက်င့္ေတြ၊ အေျပာင္း အလဲလို႔ေျပာတိုင္း မဟာဗ်ဴဟာေတြ၊ လုပ္ငန္းဖြဲ႔စည္းပံုေတြကို ေျပးေျပးျမင္တက္ၾကတယ္။ ၿပီးေတာ့ မဟာဗ်ဴဟာကို အရင္ကိုင္တြယ္ရမယ္။ ဖြဲ႔စည္းပံုကို အရင္ဦးစားေပးရမယ္ဆိုၿပီး ျငင္းတက္ခုန္တက္ ေစာဒကတက္ၾကေသးတယ္။ First comes first. အေရးႀကီးတာ အရင္ကိုင္တြယ္ရပါမယ္။ ဒါျဖင့္ ဘယ္အရာက အေရးပိုႀကီးၿပီး အရင္ေဆာင္႐ြက္သင့္ပါသလဲ။ မဟာဗ်ဴဟာက အရင္မဟုတ္သလို ဖြဲ႕စည္းပံုကလည္း ပထမဦးစားေပး မဟုတ္ပါဘူး။ ဓေလ့စရိုက္ေတြကို ဦးစြာ ပထမျပင္ၾကရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ရဲ႕ စကားလံုးယူသံုးခ်င္ပါတယ္။  ေ စာက္က်င့္ေတြျပင္ၾကရမယ္။ ဟုတ္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ အက်င့္ဆိုးေတြ ေခါက္ရိုးက်ိဳးေနတာေတြ ျပင္ၾက ေျပာင္းၾကရပါမယ္။ က်ေနာ္တို႔လိုအပ္တာ လူတစ္ဦး တစ္ေယာက္မဟုတ္ပါဘူး။ စနစ္ေကာင္းတစ္ခုပါ။ တစ္ခုေတာ့ရွိတယ္။ လူေကာင္းတစ္ေယာက္ ဦးေဆာင္ၿပီး စနစ္ေကာင္းတစ္ခုကို ဖန္တီးႏိုင္ရင္ က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံဟာ ပတိရူပေဒသ ဝါေသာစျဖစ္ၿပီပဲ။ ဘာေၾကာင့္ ဓေလ့စရိုက္ေတြ အေရးႀကီးလဲလို႔ေမးရင္ ဓေလ့စရိုက္ဆိုတာ စြဲၿမဲစြာခံယူစုပ္ကိုင္ထားၾကတဲ့အရာ ေအာင္ျမင္ျခင္း၊ က်ရံွဴးျခင္းရဲ႕ အေျခခံ အက်ဆံုးအခ်က္ျဖစ္ေနလို႔ပါပဲ။
ဒါဆိုလက္ရွိဓေလ့စရိုက္ေတြကို ဆန္းစစ္အကဲျဖတ္ဖို႔ လိုပါၿပီ။ Culture Audit လုပ္ၾကမယ္။ ေမးခြန္းေလးေတြေမးမယ္။ စာ႐ြက္ေလးေတြနဲ႔ျဖည့္ခိုင္းမယ္။ ဥပမာအေနနဲ႔ (၁) ဝယ္ယူသူကို ဘယ္လိုျမင္ပါသလဲ။ (၂)  ၿပိဳင္ဖက္ေတြကို ဘယ္လို ျမင္ပါသလဲ။ (၃) ေျပာင္းလဲတာကို ဘယ္ေလာက္အတိုင္းအတာ အထိလက္ခံပါသလဲ။ (၄) လုပ္ငန္းစြမ္းေဆာင္ရည္ေတြက ဘယ္လိုလဲ။ (၅) ဘယ္လုိ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ပံုကို ၾကိဳက္လဲ။ စသည္ျဖင့္ ေမးခြန္းေလးေတြကို ေမးၾကည့္ပါ။ အမ်ားစုရဲ႔ အေျဖဟာ ကိုယ္အဖြဲ႔အစည္းရဲ႔ စရိုက္ပဲ။ ဓေလ့ပါပဲ။ ဒါကိုၾကည့္ရင္ ဘာလုပ္သင့္လဲ အေျဖထြက္ပါၿပီ။ အေျဖကို မွန္မွန္ကန္ေျဖဖို႔ေတာ့လိုပါမယ္။ ရလာတဲ့အေျဖကို မွန္မွန္ကန္ကန္ အဓိပၺယ္ေဖၚ ဘာသာျပန္ဖို႔လည္းလိုပါမယ္။ စာေမးပြဲမွာ ဘဲဥမကြဲရင္ေတာ့ အဖြဲ့အစည္း အိုးစားကြဲဖို႕ကိန္း နီးေနပါၿပီ။ က်နာ္ကေတာ့ အဖြဲ႕ေလးဖြဲ႔ရတယ္။ နာမယ္ေလးေတြေပးထားတယ္။ စီေလးလံုးပါ။ Clumsy, Compliance, Commitment နဲ႔ Competitive Culture လို႔ေပးထားပါတယ္။
ပထမအဖြဲ႔ကို Clumsy Culture လို႔ အမည္တပ္ပါမယ္။ အဆိုးဆံုး လက္မခံႏိုင္တဲ့ စာေမးပြဲက်ပါတယ္။ အဖြဲ႔၀င္ေတြမွာ လံုေလာက္တဲ့စြမ္းရည္မရွိက်ဘူး။ မလုပ္တက္ မကိုင္တက္ေတြနဲ႔ ျပည့္ေနတဲ့ ဓေလ့ေလးပါ။ အိုးနင္းခြက္နင္းနဲ႔ ေဆာင္ရြက္ေနၾကတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းတစ္ခုမွာ ေတြ႔ရတဲ့ ဓေလ့ဆိုးေတြပါ။
ဒုတိယအဖြဲ႔ရဲ႔ ရလဒ္ကလည္း ဆိုး႐ြားတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေအာင္ေတာ့ေအာင္တယ္။ ေအာင္မွတ္ရရံု ရတဲ့ ဓေလ့ေလးပါ။ Compliance Culture အျဖစ္သမားေတြ။ ျဖစ္တယ္ဆိုရံု လုပ္တယ္ဆိုရံု မလုပ္ မရွဳတ္မျပဳတ္သမားေတြ။ မလုပ္ဘူးလားဆိုေတာ့လည္းမဟုတ္ဘူး။ ဟုတ္လားဆိုေတာ့လည္းမဟုတ္ဘူး။ ေဘာင္ဝင္ရံုေလး။ စည္းနဲ႔ကိုက္တယ္ဆိုရံုေလး။ ဒီလိုအျဖစ္သမားေတြမ်ားေနရင္ အဖြဲ႔အစည္းက တလိမ့္ျခင္းစီ တဘီးခ်င္းဆီ လိမ့္ၿပီး တလွမ္းျခင္းဆီ လွမ္းေနပါမယ္။ လြတ္လပ္ေရးမရခင္ကတည္းက ဗုိလ္ခ်ဳပ္က ေလး၊ ငါးဆယ္လွမ္း လွမ္းႏိုင္မွ ေတာ္ကာက်မယ္ဆိုေတာ့ကာ။ ဒီလိုလူေတြကိုလည္းျပင္ရမယ္။ ကလမ္စီေလာက္ေတာ့မဟုတ္ဘူး။ သူက ေဘာင္ထဲကေနတယ္။ ကိုးနာရီဆို ကိုးနာရီေရာက္တယ္။ ဒါပီးရမယ္ဆို ပီးတယ္။ ဘယ္လိုပီးလဲဆိုေတာ့ ပီးတယ္ဆိုရံု ျဖစ္တယ္ဆိုရံု။ ဒီလိုဓေလ့မ်ိဳးနဲ႔သြားရင္ ေရရွည္မစဥ္မေျပႏိုင္ဘူး။
တတိယအဖြဲ႔အစည္းမွာ ရွိတဲ့ လူေတြရဲ႔ ဓေလ့စရိုက္ကေတာ့ စိတ္ပါလက္ပါနဲ႔လုပ္တယ္။ Commitment Culture ပါ။ သူတို႔တေတြက အင္တိုက္အားတိုက္လုပ္တယ္။ စိတ္ပါလက္ပါနဲ႔ မျငီးမျငဴနဲ႔ အလုပ္ကို လုပ္ေဆာင္တယ္။ တာ၀န္သိတက္တယ္။ ဖင္ေပါ့တယ္။ ၾကိဳးစားတယ္။ တက္ၾကြတယ္။ ယံုၾကည္ကိုးစားရတယ္။ ေျ ပာလို႔ဆိုလို႔ ခိုင္းလို႔ရတယ္။ တက္ေနတဲ့ ျပသနာက စြမ္းရည္မျပည့္တဲ့အတြက္ အရည္အေသြးက ရာႏွဴန္းျပည့္အားမရဘူး။ အျခားလုပ္ငန္းေတြနဲ႔ နင္လား၊ ငါလား မယွဥ္ျပိဳင္ႏိုင္ဘူး။ လုပ္ငန္းမက်ြမ္းက်င္ေတာ့ ခရီးမတြင္ဘူး။ လမ္းမေျဖာင့္ဘူး။ ေရွ႔မေရာက္ဘူး။
ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ Competitive Culture ပါ။ ယွဥ္ျပိဳင္ႏိုင္စြမ္းရွိတဲ့လုပ္ငန္းတစ္ခုရဲ႕ ဓေလ့ေလးတစ္ခုပါ။ ကိုယ့္လူေတြက အင္တိုက္အားတိုက္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္တယ္။ ၾကိဳးစားၾကတယ္။ ျပိဳင္ဖက္ကို ယွဥ္ျပိဳင္အႏိုင္ရႏိုင္တဲ့ ဓေလးတစ္ခုျဖစ္တည္ေနတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေလးပါ။
က်ေနာ္တို႔ အဖြဲ႔အစည္းထဲက လူေတြနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ ဓေလ့စရိုက္ကိုပဲ ေဆြးေႏြးေနမိတယ္။ အဲဒီဓေလ့စရိုက္ေတြကို ဘယ္အရာေတြက လႊမ္းမိုးသလဲဆိုတာ ေဆြးေႏြးဖို႕ လိုပါအံုးမယ္။
အဖြဲ႔အစည္းရဲ႔ ဓေလ့ကို ပံုေဖၚႏိုင္တဲ့ အခ်က္ေတြကို ဆက္လက္ေဆြးေႏြးခ်င္ပါတယ္။
နံပါတ္ ၁ ကေတာ့ အဖြဲ႔အစည္းရဲ႔ ရပ္တည္ခ်က္၊ ဦးတည္ခ်က္လမ္းစဥ္ပါ။ ဒါက အဖြဲ႔၀င္ေတြရဲ႔ ေဆာင္ရြက္ပံုေတြကို ျပဳမူပံုေတြကို လႊမ္းမိုးႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အဖြဲ႔အစည္းမွာ ရပ္တည္ခ်က္ေဆာင္ပုဒ္ေတြကို လူတိုင္းသိရွိ နားလည္ လိုက္နာႏိုင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္သင့္ပါတယ္။
ေနာက္တစ္ခ်က္က အဖြဲ႔အစည္းအတြင္းမွာရွိတဲ့ လူေတြရဲ႔ စြဲျမဲေနတဲ့ အက်င့္စရိုက္အျပဳအမူေလးပါ။ ရပ္တည္ခ်က္ေတြ ဘယ္လိုပဲေရးထားေရးထား။ မလိုက္နာဘဲ ဟန္ျပသက္သက္ျဖစ္ေနတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြမွာ အက်င့္ဆိုးေတြ ကူးဆက္ႏိုုင္ပါတယ္။ ေဆာင္ပုဒ္က ဟန္ျပသက္သက္ပဲ။
ေနာက္တစ္ခုက အဖြဲ႔အစည္းရဲ႔ ဖြဲ႔စည္းထားပံုနဲ႔ ေခါင္းေဆာင္ရဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ပံုစံတို႔ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအခ်က္ေတြေပၚအေျခခံျပီး အဖြဲ႔အစည္းကို (၁) အေမ့ခံ၊ (၂) ေနာက္က်န္ (၃) လက္ေတြ႔ဆန္နဲ႔ (၄) လက္ဦးေနတဲ့အဖြဲ႔အစည္းဆိုျပီး နာမည္ေပးခ်င္ပါတယ္။
အေမ့ခံအဖြဲ႔အစည္းမ်ား။
အဖြဲ႔အစည္းေတြအေနနဲ႔လည္း ပတ္၀န္းက်င္နဲ႔ စားသံုးသူေတြကို ေတာင္းဆိုခ်က္ေတြကို လစ္လွဴရွဳျပီး ငါတေကာေကာေနတဲ့အဖြဲ႔အစည္းေတြရွိေနႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒီအဖြဲ႔အစည္းေတြကို Passive လို႔အမည္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ လစ္လ်ဴရွဳေနတဲ့လုပ္ငန္းေတြမျဖစ္ဖို႔အေရးၾကီးပါတယ္။
ေနာက္က်န္အဖြဲ႔အစည္းမ်ား။
ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ ေျပာင္းလဲေနတဲ့ပတ္၀န္းက်င္နဲ႔ စားသံုးသူေတြရဲ႔ လိုလားခ်က္၊ ေတာင္းဆိုခ်က္ေတြကို အခ်ိန္ၾကာမွ ျဖည့္စည္းေပးတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြကို Reactive လို႔ အမည္ေပး ကင္ပြန္းတက္ခ်င္ပါတယ္။ ဘာလုပ္လုပ္ ေနာက္ကပဲ၊ ေနာက္က်ျမဲပါ။ ဒီအဖြဲ႔အစည္းေတြလဲ သခၤ်ိဳင္းေျခတစ္လွမ္းနင္းေနတဲ့လို႔ တင္စားရင္ လြန္မယ္မထင္ပါဘူး။
လက္ေတြ႔ဆန္အဖြဲ႔အစည္းမ်ား။
ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ အခ်ိန္နဲ႔တေျပးညီ တုုံ႔ျပန္ေနတဲ့အဖြဲ႔အစည္းေတြပါ။ ေျပာင္းလဲေနတဲ့ ပတ္၀န္းက်င္ကို မ်က္ေျခအျပတ္မခံဘူး။ စားသံုးသူေတြရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္ကို ေန႔မဆိုင္း ညမဆိုင္းျဖည့္စည္းေပးေနတယ္။ ျပိဳင္ဖက္ေတြရဲ႔ ထိုးႏွက္ခ်က္ေတြကို အခ်ိန္ျပည့္ မ်က္ေစ့ေဒါက္ေထာက္ၾကည့္ေနတယ္။ လက္ေတြ႔ဆန္တယ္။ လက္ေတြ႔ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြလို႔ဆိုခ်င္ပါတယ္။ Experiential အဖြဲ႔အစည္းေတြပါ။
လက္ဦးေနတဲ့အဖြဲ႔အစည္းမ်ား
ေနာက္ဆံုးတစ္ခုကေတာ့ တင္ၾကိဳေနတဲ့အဖြဲ႔အစည္းေတြပါပဲ။ အျမဲေရွ႔ကေနတယ္။ စားသံုးသူရဲ႔ လိုအပ္ခ်က္ေတြကို ေလ့လာစူးစမ္းေဖၚထုတ္ဖို႔ ၾကိဳးစားရင္း ေျပာင္းလဲမွဳကို ဦးေဆာင္ေနတယ္။
သင္ဘယ္ေရာက္ေနလဲ။ သင့္အဖြဲ႔အစည္းဘယ္ေရာက္ေနလဲ။ ဒါေတြကို ဆန္းစစ္နိုင္မွ ျပင္ဆင္ ေျပာင္းလဲ က်ိဳးစားႏိုင္မွ ကမၻာ႔အဆင့္မီတက္လွမ္းႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။



Tuesday, June 7, 2016

Trade and Marketing

ေမး။ အစိုးရသစ္လက္ထက္မွာ စီးပြားေရးႏွင့္ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရးဝန္ႀကီးဌာနရဲ႕ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္အေနျဖင့္”ကုန္သြယ္မႈလုပ္ငန္းမ်ားျဖင့္ အမ်ဳိးသားစီးပြားေရးဖြံ႔ျဖိဳး တုိးတက္ေအာင္ေဆာင္ရြက္ရန္”လို႔ခ်မွတ္ထားပါတယ္။ ၿပီးေတာ့လက္ရွိအစိုးရသက္တမ္း ငါးႏွစ္တာကာလအတြင္းမွာ ပုိ႔ကုန္သုံးဆျမႇင္တင္က္ဖို႔တိုက္တြန္းထားပါတယ္။. ပို႔ကုန္သုံးဆျမႇင္႔ႏိုင္ဖို႔အဓိက လုပ္ေဆာင္ရမယ့္အခ်က္ေတြထဲက တစ္ခ်က္ႏွစ္ခ်က္ေလာက္ေျပာျပပါလားဆရာ။

တခ်က္၊ ႏွစ္ခ်က္ဆိုလို႔ သံုးခ်က္ေျပာၾကည့္ပါ့မယ္။ေစ်းကြက္ကို ကာကြယ္ေပးရမယ္။ ေစ်းကြက္ ရွာေဖြေပးရမယ္။ ထုတ္ကုန္၊ ပို႔ကုန္အမယ္ စနစ္တက် ေ႐ြးခ်ယ္ သတ္မွတ္ေပးရမယ္။ ပို႔ကုန္ တန္ဖိုးျမႇင့္ေပးရမယ္။ တကယ္လုပ္တဲ့သူေတြ အက်ိဳးအျမတ္ခံစားေစရမယ္။ ဒီေနရာမွာ တေနရာတည္း တထိုင္တည္း တရက္တည္း တႏိုင္ငံလံုးစာ အေျဖထြက္လာေတာ့ အံအားေတာ့ သင့္မိတယ္။ အခ်ိန္ယူေဆြးေႏြးျငင္းခုန္ရင္း ရလာတဲ့ အားလံုးလက္ခံမဲ့ ယုတၱိရွိတဲ့ အေျဖမ်ိဳးကို ပိုေမွ်ာ္လင့္တယ္။ တခုေတာ့ရွိတယ္ အခ်ိန္သာ ကုန္ၿပီး မူလေနရာျပန္ျပန္ေရာက္သြားတဲ့ အစည္းအေဝးေတြထက္စာရင္ေတာ့ အခုဟာက ေတာ္ေသးတယ္ ေျပာရမယ္။

အေမး ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕စီးပြားေရးနိမ့္က်ေနရတဲ့အေႀကာင္းအရင္းေတြထဲကအဓိကက်တဲ့တစ္ခ်က္၊ႏွစ္ခ်က္ ေလာက္ကိုေျပာျပေပးပါ။
အခ်ိိတ္အဆက္မမိ၊ လက္ေတြ႔မဆန္တာပါ။ ထုတ္ကုန္တိုးလာၿပီး ေစ်းကြက္မရွိရင္ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ ေစ်းကြက္ရွိရင္ အက်ိဳးအျမတ္ရရင္ လုပ္ငန္းေတြအလိုလို ေရာက္လာပါမယ္။ Supply & Marketing ခ်ိတ္ေပးရမယ္။ ျပီးရင္ ထုတ္လုပ္ေရး ပံ့ပိုးေရးအပိုင္းအေနနဲ႔ ထုတ္ကုန္အမယ္ေ႐ြးခ်ယ္ ထိုးေဖါက္ရမယ္။ ၿပီးရင္ တဆင့္တက္ တန္ဖိုးျမႇင့္ႏိုင္ေအာင္ က်ိဳးစားရမယ္။ျပည္တြင္းျဖစ္ အမွတ္တံဆိပ္ Native Brand ေတြ ေမြးထုတ္ေပးရပါမယ္။ အမွတ္တံဆိပ္မရွိပဲ ထိုးေဖါက္ေနတာဟာ သဲထဲေရသြန္ေနတာပါ။
ေစ်းကြက္ေဖၚဖို႔ ေဖါက္ဖို႔ တိုင္းျပည္ရဲ႕ပံုရိပ္ကို အရင္ျမႇင့္တင္ဖို႔ႀကိဳးစားသင့္ပါတယ္။ National Marketing လုပ္ဖို႔လိုပါတယ္။ အခု အခ်ိန္ေကာင္းပါ။ အရင္အစိုးရ ငွားရမ္းထားတဲ့ ပီအာအေၾကာင္း စိတ္ဝင္စားပါတယ္။ ဆက္လုပ္ရပါမယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံကို အမွန္တကယ္ ကိုယ္စားျပဳေပးမဲ့ Brand Ambassador ေတြမ်ား ဘယ္သူေတြ ျဖစ္လာႏိုင္မလဲ စဥ္းစားေနမိတယ္။ ကိုယ္စားျပဳဖို႔ ျပည္တြင္းထက္ ျပည္ပက ဂုဏ္သေရရွိသူေတြကို ေ႐ြးခ်ယ္စိစစ္ ခန္႔အပ္သင့္ပါတယ္။ လုပ္ငန္းေတြ လိုအပ္တဲ့ ျပည္ပေစ်းကြက္ သတင္းအခ်က္အလက္နဲ႔ ကုန္စည္ျပပြဲေတြ လိုအပ္ခ်က္ေတြ ကူညီေပးႏိုင္ရမယ္။ ျပည္တြင္းအမွတ္တံဆိပ္ေတြထိုးေဖါက္ႏိုင္ဖို႔ ေစ်းကြက္သင္တန္းေက်ာင္းေတြ မ်ားမ်ား ပၚထြက္လာဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ Supply & Market အခ်ိတ္အဆက္မိဖို႔ ကုန္သြယ္ေရး ဝန္ႀကီး႒ာနနဲ႔ အငယ္စား၊ အေသးစား၊ အလတ္စား လုပ္ငန္းနဲ႔ပူးေပါင္းသင့္တယ္။ အခုကက စက္မွဳဝန္ႀကီး႒ာနေအာက္ေရာက္ေနတယ္။

အေမး။ အစုိးရသစ္လက္ထက္ စီးပြားေရးဖြံ႔ျဖိဳးတုိးတက္ဖို႔ဆုိရင္ ဘယ္လိုက႑ေတြကုိ အဓိကအားေပးအားေျမွာက္ လုပ္ေပးဖို႔လိုအပ္မလည္း။
က်ေနာ္တို႔ႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ပို႔ကုန္ျမႇင့္တင္တဲ့အခါမွာ သံုးဆ၊ သံုးဆလို႔ ေအာ္ေနမဲ့အစား ေရလုပ္ငန္းကို ဘယ္ႏွစ္ဆ၊ စိုက္ပ်ိဳးေရးကို ဘယ္ႏွစ္ဆ အစရွိသည္ျဖင့္ ခြဲျခားသတ္မွတ္ေစခ်င္ပါတယ္။ 
အားလံုးသံုးဆ ဆိုတာ ယုတၱိမရွိပါဘူး။ ေ႐ြးရပါမယ္။ ပို႔ကုန္လို႔ဆိုတဲ့အတြက္ ၿပိဳင္ဆိုင္မွဳျပင္းထန္ပါတယ္။ ကိုယ့္ထက္အေတြ႔အႀကံဳ အခ်ိတ္အဆက္ စနစ္က်တဲ့ ပံ့ပိုးကူညီမွဳေတြရတဲ့ အိမ္နီးခ်င္း ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ၿပိဳင္ဖို႔ အီကိုစစ္စတမ္ေကာင္းဖို႔ ေရခံေျမခံေကာင္းဖို႔ စမ္းသပ္ခံႏိုင္ဖို႔လိုပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကဏၰေ႐ြးပါ။ ဥပမာ။ ယိုးဒယားဆိုရင္ ခရီးသြားလာေရး။ စလံုးက ပညာေရးနဲ႔ ဝန္ေဆာင္မွဳ။ အိႏၵိယက ေဆးနဲ႔ ေဆးဝါးကုသေရး။ ကမၻာ့ေစ်းကြက္မွာ ေရရွည္ယွဥ္ျပိဳင္ ေနရာယူႏိုင္မဲ့ ကဏၰကို အခ်က္အလက္ေတြေပၚ အေျခခံၿပီး အခ်ိန္ယူၿပီး ေသေသခ်ာခ်ာေ႐ြးပါ။ 
ေပၚတာရဲ႔ စိန္ပံုစံမဟာဗ်ဴဟာကို ေလ့လာရပါမယ္။ က်င့္သံုးရပါမယ္။ အခ်က္ငါးခ်က္ရွိပါတယ္။ 
၁။ သြင္းအားစုေတြကို အေရးႀကီးတယ္။ အရင္းအျမစ္ေပါေပါမ်ားမ်ားရွိႏိုင္ရႏိုင္တာ ျဖစ္ရမယ္။
၂။ ျပည္တြင္းဝယ္လိုအားလည္း ရွိရမယ္။ ျပည္ပက အေၾကာင္းေၾကာင္းေၾကာင့္ အဝယ္ရပ္ရင္ ဟန္မပ်က္ ေနႏိုင္မယ္။
၃။ ၿပိဳင္ဆိုင္မွဳျပင္းထန္တဲ့ လုပ္ငန္းေတြျဖစ္ရမယ္။ ျပည္ပထြက္ၿပိဳင္မဲ့ အမွတ္တံဆိပ္ေတြဟာ ျပည္တြင္းမွာ ေဒါင္ေဒါင္ျမည္ၿပိဳင္ဆိုင္ႏိုင္စြမ္းရွိရမယ္။ 
၄။ ပံ့ပိုးကူညီေပးတဲ့အျခားစီးပြားေရးေတြ လုပ္ငန္းေတြ ဖြံၿဖိဳးရမယ္။ ဆန္လို႔ေျပာၿပီး မ်ိဳးေကာင္းမ်ိဳးေစ့မရွိ၊ ေျမၾသဇာမရွိ၊ ထြန္ယက္စိုက္ပိ်ဳးတဲ့ စက္ေတြေကာင္းေကာင္းမပ့ံပိုးႏိုင္ရင္ ဘယ္လိုမွ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။
၅။ အထက္ပါ အခ်က္ေလးခ်က္က အျပန္အလွန္ခ်ိတ္ဆက္ေနရံုနဲ႔မရဘူး။ အစိုးရရဲ႔ ေနာက္ကြယ္ကေန ပံပိုးကူညီမွဳေတြ လိုပါတယ္။ 
တဆက္စပ္တည္း အေသးစားနဲ႔ အငယ္စားလုပ္ငန္းေတြကို Small နဲ႔ Micro ေတြအတြက္ မွန္ကန္တဲ့ အဓိပၸါယ္ ဖြင့္ဆိုခ်က္နဲ႔ လက္ထဲေရာက္ေအာင္ အကူအညီေပးရပါ့မယ္။ 
အရင္အစိုးရက ေထာက္ထားစရာ စဥ္းစားစရာေတြနဲ႔မို႔ ၿပီးေတာ့ မ်က္ႏွာနာေနတယ္ထင္ပါတယ္။ 
ဒါေၾကာင့္ အငယ္စားနဲ႔ အေသးစားလုပ္ငန္းေတြ အက်ိဳးအျမတ္ ထူးထူးျခားျခားမခံစားရပါဘူး။
Supply Chain နဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္မိေအာင္ ႀကိဳးစားေပးဖို႔လိုပါမယ္။ 
ဥပမာ။ ယိုးဒယားထုတ္ကုန္သီးသန္႔ေရာင္းခ်တာမ်ိဳး။ ဒုဝန္ႀကီးဆိုရင္ကိုယ္တိုင္ ဂမုန္းပြင့္၊ စီးတီးမတ္တို႔နဲ႔လာေတြ႔တယ္။ ကုန္စည္ျပပြဲေတြတိုင္း ပုသိမ္ထီးရယ္၊ ေက်ာက္စိမ္းရယ္ ေက်က္စိမ္းရယ္ ပုသိမ္ထီးရယ္ အျဖစ္ေတြ မဖန္တရာေတေနတာေတြ လက္ႏွီးစုတ္ျပခန္းေတြေနရာမွာ ရည္႐ြယ္ခ်က္ရွိရွိဝင္ေရာက္ေနရာယူဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။

၄။ပို႔ကုန္တုိးတက္ဖို႔အတြက္ ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္ေနတဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြကိုအစုိးရသစ္က ဘာေတြပံ့ပိုးေပးဖို႔လိုမလည္းလို႔သုံးသပ္ေပးပါဆရာ
အထက္ကေျပာခဲ့တဲ့အတိုင္းပါပဲ။ အစိုးရအေနနဲ႔ လူထုတင္ေျမႇာက္ထားတဲ့ ဒီမိုကေရစီအစိုးရအေနနဲ႔ ပိတ္ဆို႔မူရုပ္သိမ္းေအာင္ ေဆာင္႐ြက္ေစခ်င္တယ္။ အကုန္မဟုတ္ရင္ေနာင္ ေရရွည္အက်ိဳးရွိႏိုင္မဲ့၊ လတ္တေလာ ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရွိတဲ့ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းမ်ားေစတဲ့ ေရလုပ္ငန္းလိုမ်ိဳး၊ အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္းလိုမ်ိဳးကို ကြက္ဖြင့္ေပးဖို႕ တိုက္တိုက္တြန္းတြန္း ျဖစ္ေျမာက္ေအာင္ ေဆာင္႐ြက္ေစခ်င္တယ္။ 
က်ေနာ္ဝါရွင္တန္ဒီစီကို ၂၀၁၃က ေရာက္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ ႏိုင္င္ငံျခားရံုးက Burma Desk နဲ႔ေတြ႔ေနာ့ အခ်က္သံုးခ်က္ေျပာဆိုခဲ့ဖူးပါတယ္။ 
၁။ အေမရိကန္ေစ်းကြက္ကိုဖြင့္ေပးဖို႔။ 
၂။ ဘဏ္လုပ္ငန္းေတြကို အကူအညီေပးဖို႔နဲ႔ 
၃။ က်ေနာ္တို႔ဆီက စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြကို က်ေနာ္တို႕လို အေမရိကန္မွာ မ်ားမ်ားသြားေရာက္ေလ့လာခြင့္ရေရးတို႕ပါ။ က်ေနာ္တို႔ အေမရိကားကို ရွာေဖြမေတြ႔ရွိေသးပါဘူး။ 
ျမန္မာကိုလံဘတ္စေတြ မ်ားမ်ားထြက္ေပၚလာေစခ်င္ပါတယ္။ 
ေနာက္တစ္ခ်က္က အာစီယံစီးပြားေရးအသိုက္အဝိုင္းနဲ႔ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မူ႔ေတြေၾကာင့္ ျပည္ပက လုပ္ငန္းေတြ အမွတ္တံဆိပ္ေတြေစ်းကြက္ထဲ ဝင္ေရာက္ေနရာယူလာတဲ့အတြက္ ေနရာမေပ်ာက္ဖို႔ ျပင္ဆင္ႀကိဳးစားဖို႔လိုပါတယ္။

PS Business School အေနနဲ႔ Myanmar Business Plan Competition, Myanmar Social Enterprise Challenge, Myanmar Idea Challenge, Myanmar Social Idea Challenge ေတြကို ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ကတည္းက တခုၿပီး တစ္ခု အခက္အခဲမ်ားစြာၾကားက ႏွစ္စဥ္ ေအာင္ျမင္စြာ မိတ္ဆက္ အေကာင္အထည္ေဖၚ စီစဥ္က်င္းပႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ 
စကၤာပူမွာ NUS  National University Singapore ကို အစိုးရက အေထာက္အပံ့ေပးသလို စီးပြားေရးလုပ္ငန္းငယ္မ်ား ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ေပးတဲ့ Incubation Centre လိုမ်ိဳး ေဆာင္႐ြက္ခ်င္ပါတယ္။
ေစ်းကြက္ေဖၚေဆာင္ေရးသင္တန္းေတြ ပူးေပါင္းဖြင့္လွစ္ခ်င္ပါတယ္။